Bez dzieci. W dogodnych dla Ciebie godzinach. Raz w miesiącu Kopernik otwiera się tylko dla pełnoletnich.
Zapraszamy na kolejną odsłonę Wieczorów dla dorosłych. Już 29 października możesz zwiedzić wszystkie wystawy, poeksperymentować z kilkuset eksponatami, polecieć do gwiazd w planetarium i wziąć udział w specjalnie przygotowanych atrakcjach związanych z tematem przewodnim. Tym razem skupimy się na… symetrii.
29 października 2015, wieczór pt.: „ Jak w zwierciadle”
Godz. 19.00–22.00, wejście już od 18.30
Cena biletu – 27 zł
Uwaga: odbiór i zakup biletów w kasach możliwy 29 października w godz. 9.00-15.00 oraz od 18.30. Liczba miejsc na poszczególne wydarzenia w ramach wieczoru jest ograniczona. Zakup biletu oznacza akceptację regulaminu imprezy.
Matematycznie rzecz biorąc symetria to taka cecha figur geometrycznych, która sprawia, że można je przekształcić na nie same. Same przekształcenia mogą być różne – obrót, odbicie względem punktu, prostej, płaszczyzny lub ich złożenia, więc i rodzajów symetrii jest wiele. Symetryczne są i kwadraty, i prostokąty, i koła. A także np. rozety - te geometryczne i te architektoniczne, w średniowiecznych katedrach. I same te katedry, i inne budowle – starożytne świątynie, barokowe pałace, piramidy, latarnie morskie, mosty, a nawet całe miasta (np. Brasilia). Symetrie posiadają rośliny i ich części – liście, kwiaty, owoce. A także ciała zwierząt – od mięczaków przez stawonogi po kręgowce, w tym i człowiek. Dlaczego symetria jest tak powszechna w naturze i kulturze? Skąd bierze się zamiłowanie człowieka do regularności i porządku? Czy człowiek naśladuje świat natury? Spróbujemy przybliżyć fenomen wszechobecności symetrii w przyrodzie, w naszym życiu codziennym, a także w nauce, sztuce i architekturze.
Widziałeś kiedyś tył własnej głowy? Zaglądałeś sobie do ucha? Wiesz, jak widzą Cię inni? Dzięki nowej wystawie czasowej, będziesz mógł spojrzeć na siebie z zupełnie nowej perspektywy, a także zajrzeć w głąb praw rządzących wszechświatem, u podstaw których leży symetria.
Wystawa została wyprodukowana przez szwajcarską Technoramę, jedno z najważniejszych centrów nauki na świecie. Koncepcję interaktywnych eksponatów współtworzył brytyjski psycholog percepcji Richard Gregory.
Więcej o wystawie czasowej Lustra »
Matematyczna definicja symetrii jest sucha i beznamiętna. A przecież kryje się za nią także piękno kolorowych motyli, różnorodność płatków śniegu, zdolność drapieżników do polowania. Wykład poświęcony będzie symetrii w układach optycznych mających wpływ na postrzeganie otoczenia, które często charakteryzuje się również pewnym rodzajem symetrii. Poznamy przykłady uzyskiwania obrazów rzeczywistych oraz pozornych, a także proste, choć czasami zaskakujące przekształcenia, związane z propagacją światła.
Historii tworzenia miasta symetria towarzyszy od wieków. Wytyczanie osi, tworzenie regularnych układów ulic i placów, oprócz względów użytkowych, odzwierciedlało filozoficzne i religijne wyobrażenia kosmicznego ładu i harmonii. Wraz z rozwojem miast symetria wielkich projektów urbanistycznych stała się także urbanistycznym językiem władzy – materialnym symbolem politycznej kontroli nad miastem. Dzisiejsze rozumienie miasta jako złożonego, samoregulującego się i oddolnie tworzonego organizmu, otworzyło nowe perspektywy rozumienia symetrii i porządku w przestrzeni oraz nowych metod jej odkrywania.
Symetria od lat jest inspiracją dla malarzy, architektów i poetów. Symetrie wież katedralnych, rymów wiersza czy elementów obrazu stały się elementem kultury europejskiej, nawet jeśli niektóre trendy w sztuce przyniosły ich kontestację. Ale symetria to nie tylko inspiracja artystyczna lub pojęcie matematyczne. Symetria odgrywa też niebagatelną rolę w naukach ścisłych i przyrodniczych. Symetria, jak i asymetria ma szerokie zastosowanie w opisie struktury związków chemicznych. Absorbującym przykładem asymetrycznych molekuł, z których to powstają związki symetryczne są chemiczne związki chiralne. W jaki sposób chemicy odkrywali znaczenie symetrii wraz z rozwojem koncepcji chiralności? Czy intuicje estetyczne są w chemii równie ważne, co precyzyjne obliczenia matematyczne? Jakie znaczenie ma symetria dla dzisiejszej refleksji filozoficznej nad postępami chemii?
Kiedy, stojąc przed lustrem, drapiesz się po głowie, twoje odbicie czyni to samo. Ukłonem odpowiada na ukłon, uśmiechem na uśmiech. A i A’. Przedmiot i obraz. Pełna symetria. Czy można dysponować symetrią, kreować symetryczne obrazy, nie posługując się lustrem? Tak. Pomoże nam matematyka i opracowana w Narodowym Centrum Badań Jądrowych metoda numerycznego generowania czarnych-biało grafik. Zapraszamy do malowania! Nie pamiętasz wiele z matematyki? Masz złe wspomnienia z klasówki z logarytmów? Dostajesz wysypki na dźwięk słowa „funkcja”? Nic się nie martw. Pomożemy. Nauczymy cię malować matematycznym pędzlem. Po kilku próbach namalujesz, co zechcesz: obrazy symetryczne względem punktu, symetryczne względem prostej (jednej lub kilku), obrazy o symetrii jednokrotnej, dwukrotnej, n-krotnej, itd. Wedle życzenia. Podpowiemy też jak tworzyć obrazy… antysymetryczne — takie, jak na przykład ten powyżej.
Gdzie: Laboratorium fizyczne
Kiedy: 19.20, 20.00, 20.40, 21.20
Liczba miejsc: 24 | Czas: ok. 30 min
Piękno przyrody zaczyna się w mikroświecie pierwiastków i reakcji chemicznych. Rządzi w nim symetria i porządek. Sam układ okresowy pierwiastków to niezwykle precyzyjne zestawienie wszystkich elementów, z których zbudowana jest materia. Można z niego odczytać np. wielkość poszczególnych atomów oraz ich właściwości. Ta sama symetria przekłada się na kształt większości pierwiastków, ich właściwości fizyczne i chemiczne oraz reakcje w jakich uczestniczą. Zapraszamy do odkrywania fascynującego świata chemicznego porządku i regularności. Zobaczycie, jak powstają „fale chemiczne” (czyli efektowne symetryczne kręgi w oscylacyjnej reakcji Biełousowa-Żabotyńskiego) albo jak pod wpływem temperatury bezkształtna bryłka bizmutu przekształca się w harmonijnie zbudowane kryształy.
Gdzie: Laboratorium chemiczne
Kiedy: 19.00 - 22.00
Gdy nas ktoś zapyta, czy nasza twarz jest symetryczna, w pierwszym odruchu odpowiemy, że tak. Po krótkim namyśle pewnie dodamy, że mniej więcej. Co znaczy to „mniej więcej”? Dzięki prostej aplikacji graficznej możesz to sprawdzić! Zapraszamy do eksperymentu, dzięki któremu zobaczymy, jak wyglądałaby nasza twarz, gdyby była idealnie symetryczna, i jak bardzo różniłaby się od naszej prawdziwej twarzy. Co więcej, takie symetryczne twarze będą dwie, bo możemy połączyć ze sobą połówki lewe i połówki prawe. Jak bardzo twarz „lewa” i „prawa” będą się różnić od siebie nawzajem? A jak od tej twarzy, którą posiadamy naprawdę? Z którą z nich będzie Ci bardziej… do twarzy?
Kiedy: 19.00-22.00
Improwizacje naukowe to oryginalna forma dramaturgiczna, łącząca poważny akademicki wykład z nieskrępowaną aktorską zgrywą. Powaga miesza się tu z parodią, wzniosłość z żartem, a logika i rozsądek z żywiołową krotochwilą. Widowisko zaczyna się niewinnie i całkiem serio od występu młodego naukowca, który wygłasza pierwszą część swojego wykładu. Po nim aktorzy odgrywają ciąg improwizowanych scenek, inspirowanych dopiero co usłyszanym tekstem. Następnie wykład jest kontynuowany i inspiruje aktorów do snucia kolejnych wątków, oddalających się coraz bardziej od uchwytnych znaczeń i zaskakujących nawet nich samych. Nie wiadomo, dokąd zawędruje naukowy wywód, ani w jakie zakamarki znaczeń i sensów wykręci improwizowana spontanicznie fabuła. Nie wiadomo nic, prócz tego, że wydarzy się to tylko raz. Warto tam wtedy być.
Gdzie: Kawiarnia / Centrum Konferencyjne
Godziny: 19.20, 20.30
Podczas Wieczoru wystąpią:
Maciej Jasiński – fizyk, biofizyk, doktorant w Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Matematyczno-Przyrodniczych UW. Bada oddziaływania syntetycznych kwasów nukleinowych z rybosomowym RNA. Pracuje w Laboratorium Maszyn Biomolekularnych w Centrum Nowych Technologii UW. Jest laureatem III miejsca w konkursie FameLab 2013. Oprócz pracy naukowej, zajmuje się również popularyzacją nauki: m.in. jest autorem bloga „Fizyk wyjaśnia”.
Aleksandra Pazio – absolwentka biologii i chemii na Uniwersytecie Warszawskim oraz studiów doktoranckich w Pracowni Krystalochemii na Wydziale Chemii UW. Zajmuje się pomiarami krystalograficznymi małych cząsteczek, technikami krystalizacji, badaniami dyfrakcji na monokryształach, kryształami bliźniaczymi. Pracowała także w Laboratorium Symulacji Systemów Chemicznych i Biologicznych w Centrum Nowych Technologii UW.
Jeśli warszawska scena improwizacji ma swojego mistrza, to TEATR IMPROWIZOWANY KLANCYK jest jej arcymistrzem. Grupę tworzy ośmiu młodych mężczyzn (nie licząc kobiet) i ze świecą szukać równie błyskotliwych, dowcipnych, a przede wszystkim inteligentnych artystów przygodnego słowa, ulotnego gestu i radosnej zgrywy. Ich występy mogliśmy podziwiać niedawno na dwóch wielkich imprezach CNK (Festiwalu Przemiany i finale FameLab-u), podczas których zaimprowizowane przez nich naprędce krotochwilne widowiska mówiono-śpiewano-chodzone, wywołały zachwyt i uznanie u wymagającej kopernikowej publiczności. Sprawdzili się również w formule improwizacji naukowej, gdy w lipcu tego roku wystąpili razem z Prof. Magdaleną Fikus w farsie genetyczno-obyczajowej „Heliso, heliso, cóżeś ty za pani?”. Oklaskom, gwizdom i pohukiwaniom nie było końca.
„Symetria jest estetyką głupców”. Autorstwo tego niezbyt eleganckiego powiedzenia przypisywano wielu artystom i myślicielom, od Leonarda da Vinci i Schopenhauera po Witkacego i Picassa. My zaś przypiszemy je… Wszechświatowi. Dlaczego? Bo to właśnie asymetria jest początkiem wszystkich ciekawych rzeczy jakie wydarzyły się w Kosmosie przez ostatnie 14 miliardów lat. Mówiąc ściślej, brak symetrii jest początkiem wszystkiego. Gdyby zaraz po Wielkim Wybuchu panowała idealna symetria między materią i antymaterią, to nasz Wszechświat w ogóle by nie powstał! Podczas Wieczoru przyjrzymy się więc naszym kosmicznym, asymetrycznym początkom. Zobaczymy także, co interesującego pojawiło na niebie w październiku. Dla nocnych marków mamy coś specjalnego – gwiazdozbiory skupiające się wokół bohaterów mitu Andromedy. Dla rannych ptaszków też znajdzie się nie lada gratka – koniunkcja trzech planet.
Gdzie: Planetarium, 1. piętro
Kiedy: 19.10, 19.40, 20.10, 20.40, 21.10
Wejściówki w godzinach: od 18.40, 19.10, 19.40, 20.10, 20.40
Co byłoby, gdyby budowle mogły mówić? Na to pytanie próbują odpowiedzieć twórcy filmów składających się na serię „Świątynie kultury”. Przedstawiają one obiekty architektoniczne jako manifestacje ludzkiej myśli i czynu. Autorzy obserwują, jak pewne budowle odzwierciedlają naszą kulturę i utrwalają zbiorowe wspomnienia. Podkreślają także zależność między budynkami a społeczeństwem, które je stworzyło. Twórcy i budowle, które zobaczymy to: Robert Redford i Instytut Salka – modernistyczna świątynia badań naukowych; Margreth Olin i Opera w Oslo – futurystyczna symbioza sztuki i życia; oraz Karim Aïnouz i Centrum Pompidou – machina sztuki i kultury.
Gdzie: Centrum Konferencyjne
Kiedy: 19.30, 20.30, 21.30
Liczba miejsc: 50 | Czas: ok. 30 min
W programie:
Karim Ainouz jest reżyserem z Nowego Jorku, który studiował architekturę w Brasilii. Jego film ukazujący Centrum Pompidou, zaprojektowane przez Renzo Piano i Richarda Rogersa w 1977 roku, przedstawia ten budynek zarówno jako obietnicę demokracji, jak i jako zabawną utopię. Centrum Pompidou jest jak wielki magnes w środku miasta, a film uchwycił jego atrakcyjność dla licznych odwiedzających.
W 2008 roku nowy, elegancki budynek zaprojektowany przez architektów należących do zespołu Snøhetta znalazł swoje miejsce na nabrzeżu w centrum miasta. To siedziba norweskiej Opery i Baletu, wznosząca się ponad fiordem. Przyciąga turystów swoim pozornie niekończącym się marmurowym dachem i pełnym wdzięku wnętrzem. Zapierający dech w piersiach projekt budynku zaciera podział pomiędzy częścią wewnętrzną a zewnętrzną, ukazując unikalną mieszankę wypoczynku, rekreacji i kultury wysokiej.
W 1959 roku słynny wirusolog Jonas Salk poprosił architekta Louisa Kahna, by zaprojektował jego wymarzony nowy rodzaj instytutu badawczego: miejsce, gdzie – jak to ujął – Picasso poczułby się jak w domu. Wyobraził sobie „klasztor” na wybrzeżu Kalifornii, który pozwoliłby naukowcom pracować w zgodzie z naturą, gdzie nie byliby rozpraszani przez rozrywki współczesnego świata. Film Roberta Redforda ukazuje dzieło nowoczesnej sztuki architektonicznej i prowokuje do wnikliwszego zastanowienia się nad egzystencjalnymi cechami przestrzeni. Czy dusza budynku może wpływać na tych, którzy tam pracują i inspirować ich, aby osiągali wielkie rzeczy?(Materiały informacyjne i fotograficzne: Against Gravity, dystrybutor filmu „Świątynie kultury”)
„Tajemnica pustej szafy, czyli duchy z czwartego wymiaru” (na motywach „Flatlandii” Edwina A. Abbotta) to dramat geometryczno-oniryczny z pogranicza nauki i magii. Opowiada o odwiecznym dążeniu do ostatecznego poznania rzeczywistości, o pogoni za wiedzą absolutną aż do granicy tego, co niepoznawalne… W brawurowej interpretacji RoboThespianów® trzeciej generacji.
Gdzie: Teatr Robotyczny (parter)
Kiedy: 19.20, 20.00, 20.40, 21.20
Liczba miejsc: 50 | Czas: ok. 20 min
„Pojedynek mistrzów”
Oto spotkanie dwóch wielkich umysłów i dwóch wielkich idei, które zmieniły świat. Zawodnicy zajęli już miejsca w ringu. Są gotowi do walki! Kto wygra? Prąd stały, ulubieniec Thomasa Edisona? Czy prąd przemienny, forsowany przez Nikolę Teslę? Tego dowiemy się podczas nowego spektaklu w Teatrze Wysokich Napięć. Poznamy różnice między prądem stałym i przemiennym. Zobaczymy w akcji transformator Tesli, generator Van de Graaffa i drabinę Jakuba. A to wszystko w kontekście słynnej „War of Currents”, która miała miejsce w XIX wieku w USA.
Gdzie: Teatr Wysokich Napięć (I piętro)
Kiedy: 19.15, 20.00, 20.45, 21.30
Liczba miejsc: 50 | Czas: ok. 30 min
KNK to mobilna stacja z doświadczeniami zaopatrywana i prowadzona przez naszych animatorów.
Gdzie: Agora (parter)
Kiedy: 19.00 – 22.00
W ofercie:
Artysta dźwięku – kompozytor, improwizator, DJ. Grał z Michałem Urbaniakiem i Filipem Lechem, a z Bonniem ‘Prince’ Billym odbył trasę koncertową po Niemczech – i to dwa razy! Jego sety didżejskie to zaskakujące oryginalną formą kolaże rytmów, faktur i stylów z pogranicza awangardy elektronicznej i muzyki klubowej. Swoją muzykę wydaje w FTD Records, Proto Sites, Where To Now?, Transatlantyk. Jest założycielem Sangoplasmo Records oraz DUNNO Recordings. Jego EP-kę „Duch gór” polska krytyka uznała za wydarzenie muzyczne 2012 roku.
Gdzie: Agora (parter)
Kiedy: 19.00 – 22.00
Zapraszamy na awangardowe drinki, przygotowywane z użyciem ciekłego azotu. W menu sorbety azotowe i koktajle alkoholowe, przyrządzone na bazie świeżych owoców i ziół. Poza tym nowatorskie propozycje – alkoholowy popcorn oraz gałki lodów zatopione w drinkach.
Flagową pozycję w menu będzie Sześcian Metatrona
To koktajl w formie bezy, stworzonej w środowisku ciekłego azotu i przykrytej polewą z gorzkiej czekolady. Dzięki starannie dobranym dodatkom jego smak balansuje w równowadze pomiędzy wódką infuzowaną zielonym kardamonem, likierem miętowym oraz kakaowym, a także słodką śmietanką.
Gdzie: Agora (parter),
kiedy: 19.00 – 22.00
Opis zdjęcia: Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing, eiusmod tempor. Ut enim ad minim veniam.
CNK: 9.00-17.30
Planetarium: 9.30-18.00 (koniec ostatniego seansu o 19.00)