(Nieustające) pytanie o sens szkoły

Jaki jest sens współczesnej szkoły – i jak można sobie w niej wyobrazić sensowną rolę nauczyciela?

Rozwój nowoczesnych technologii komunikacyjnych dalece wyprzedza możliwości ich zastosowania w edukacji szkolnej. Można wręcz powiedzieć, że przenoszą one znaczną część doświadczeń edukacyjnych poza szkołę, a rolę nauczyciela pozbawiają istotnej części tradycyjnych elementów.

Jaki jest sens współczesnej szkoły – i jak można sobie w niej wyobrazić sensowną rolę nauczyciela?

Rozwój nowoczesnych technologii komunikacyjnych dalece wyprzedza możliwości ich zastosowania w edukacji szkolnej. Można wręcz powiedzieć, że przenoszą one znaczną część doświadczeń edukacyjnych poza szkołę, a rolę nauczyciela pozbawiają istotnej części tradycyjnych elementów.

W trakcie wykładu chcę przybliżyć współczesną dyskusję na temat sensu szkoły i roli w niej nauczyciela. Zrobimy to w kilku przecinających się perspektywach: historycznej (czym była szkoła dawniej, czym jest współcześnie), kulturowej (jak się ma szkoła do zmian technologii komunikacji), politycznej (jakie były i są polityczne funkcje edukacji, jakie się z nimi wiążą polityki oświatowe) i ekonomicznej (m.in. wizja gospodarki opartej na wiedzy i związane z nią komplikacje).

Jak w tym kontekście rysują się wizje przyszłości edukacji?

Prof. Tomasz Szkudlarek

Profesor nauk humanistycznych, pracuje na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie obecnie kieruje Zakładem Filozofii Wychowania i Studiów Kulturowych w Instytucie Pedagogiki. Wcześniej na tym samym wydziale był kierownikiem studiów doktoranckich w zakresie pedagogiki i nauk o polityce, a w latach 1993–2002 – najpierw zastępcą dyrektora, a potem dyrektorem Instytutu Pedagogiki. Jego działalność naukową cechuje interdyscyplinarność. Prowadzi badania na styku pedagogiki, filozofii polityki i filozofii kultury, a także społecznych i politycznych uwarunkowań edukacji.

Kierował kilkunastoma projektami badawczymi finansowanymi przez Komitet Badań Naukowych i Narodowe Centrum Nauki, brał także udział w realizacji kilku międzynarodowych projektów badawczych. Jako stypendysta Fundacji Kościuszkowskiej odbył staż podoktorski w Centre for Education and Cultural Studies na Uniwersytecie Miami (1991/1992). Wykładał na uniwersytetach w Szwecji (Linköping, West) i Norwegii (Oslo). Współpracuje z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie przez kilka lat jako profesor wizytujący kierował Międzywydziałowym Instytutem Nauk o Sztuce prowadzącym studia w zakresie edukacji artystycznej oraz animacji kultury i gdzie obecnie prowadzi zajęcia dla doktorantów na temat tożsamości kulturowej oraz metod badań społecznych.

Jest autorem kilkunastu książek (w tym dwóch nagrodzonych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego: The Problem of Freedom in Postmodern Education oraz Media: Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu) i około 100 artykułów i rozdziałów w pracach zbiorowych. Ostatnio wydał On the Politics of Educational Theory: Rhetoric, theoretical ambiguity, and the construction of society.