Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do wprowadzania zmian w programie XII Forum.

I DZIEŃ, piątek 24 listopada

II DZIEŃ, sobota 25 listopada

Drugi dzień Forum będzie inny niż zazwyczaj – odbędzie się wtedy Festiwal KMO! Tego dnia, w dwóch turach podobnych do zeszłorocznej Giełdy inspiracji, cała społeczność będzie świętowała swoje dokonania oraz wymieniała się pomysłami na kolejny rok. Podczas czterogodzinnego festiwalu sami zdecydujecie, co chcecie w tym czasie robić – szukać inspiracji w działaniach kolegów i koleżanek, brać udział w zorganizowanych spotkaniach czy rozmawiać na ważne dla siebie tematy. A może zechcecie posmakować wszystkiego po trochu!

Przestrzeń festiwalowa tworzona jest przez całą społeczność.

Jeżeli:

• wykonaliście projekt, o którym powinni usłyszeć inni;
• przeprowadziliście ekscytujący eksperyment, który da się odtworzyć w warunkach naszego spotkania;
• prowadzicie działania, w które chcielibyście zaangażować większą liczbę Opiekunów;
• szukacie grupy roboczej do rozwiązania konkretnego problemu;
• chcecie zaprezentować kulturę swojego regionu;

zgłoście się do swojego partnera regionalnego lub zaznaczcie to w formularzu rejestracyjnym. Formularz udostępnimy już pod koniec września na stronie Forum KMO.

Opiekunowie, których wybierzemy do udziału w Giełdzie, będą mieli zagwarantowane miejsca na XII Forum KMO.

„Czy tytuł tego wystąpienia powinna wymyślić grupa?”

Umiejętność współpracy uznawana jest za jedną z kluczowych, rzec można – za tę, która ocali nasz świat. Stąd o współpracy mówimy często, wydawać by się mogło – tak często, że wszystko już zostało o niej powiedziane. Zarazem szkolne doświadczenia prowadzą do niepokojących wniosków. Uważa się, że efekty osiągane w wyniku współpracy są słabsze niż te, które osiągamy dzięki indywidualnym wysiłkom, a praca w grupie czy zespole podtrzymuje niektórych uczniów i uczennice w przekonaniu, że rezygnacja z wysiłku nie będzie miała żadnych konsekwencji, gdyż inni w grupie wykonają za nich zadanie. Jak uniknąć pułapek, które napotykamy, zapraszając uczniów do działań opartych na współpracy? Porozmawiamy o tym podczas spotkania otwierającego nasze Forum. Zastanowimy się też, co z dobrze prowadzonej współpracy w szkole może wynikać dla całego społeczeństwa.

Wykładowczyni: Magdalena Swat-Pawlicka, Szkoła Edukacji

1. Jak zorganizować pracę w grupach, aby sprzyjała budowaniu społeczności?

Uwaga! Równolegle odbędą się dwa takie same warsztaty

Podczas warsztatów zapoznamy się ze strategiami doboru do grup, dokonamy ewaluacji ich efektywności, a także poznamy ciekawe techniki tworzenia zespołów. Podczas warsztatów uczestnicy i uczestniczki doświadczą współpracy w różnych formach i będą mogli się przekonać, jak podczas pracy w grupach wspierać rozwój społeczny uczniów i uczennic, nie rezygnując z realizacji celów dydaktycznych.

Prowadzące:

• Kinga Białek, Szkoła Edukacji PAFW i UW
• Grażyna Sekulska, Szkoła Edukacji PAFW i UW

2. Animować! Ale jak?

Organizowanie stanowiska na pikniku, festiwalu czy dniu otwartym to zawsze spore wyzwanie. Trzeba wybrać temat, eksperymenty, zgromadzić materiały, przygotować opis, zorganizować działanie zespołu... W tym wszystkim łatwo zapomnieć o tym, że te eksperymenty trzeba jakoś „sprzedać”. Jak to zrobić? Jak zaciekawić odbiorcę nie odbierając mu przyjemności samodzielnego myślenia? Jakie pułapki mogą na nas czekać w trakcie pracy na stanowisku? Na tych warsztatach nie tylko będziemy szukać rozwiązań, ale też wypróbujemy je na własnej skórze. Jesteście gotowi?

Prowadzący:

• Malwina Kostańska, Centrum Nauki Kopernik
• Mateusz Sieńczewski, Centrum Nauki Kopernik

3. Nauka w akcji – warsztaty z metody IBSE

Zapraszamy na warsztaty, które odkryją tajemnice metody IBSE (Inquiry Based Science Education), jednego z filarów pracy w programie KMO. Podczas zajęć uczestnicy wcielą się w role uczniów i w praktyczny sposób poznają strategię IBSE. W zespołach badawczych zaplanują i przeprowadzą doświadczenia, wyciągną wnioski i odniosą je do życia codziennego.

Prowadzące:

• Kamila Koczorowska – Miejski Ośrodek Edukacji Nauczycieli w Bydgoszczy
• Agnieszka Kołodziejska – Miejski Ośrodek Edukacji Nauczycieli w Bydgoszczy

4. Międzynarodowa wymiana młodzieży - twój pierwszy krok!

Od dawna myślisz o wymianie międzynarodowej, ale nie wiesz, od czego zacząć? A może na samą myśl ogarnia cię strach, że nie dasz rady z językiem i komunikacją z ludźmi z zagranicy? Te warsztaty są dla ciebie! W wielonarodowej i wielobarwnej grupie poznamy się także bez użycia języka. W ciekawy sposób pomożemy wam nawiązać znajomości z nauczycielami z innych krajów i pokażemy kilka pomysłów na wymiany międzynarodowe. Przedstawimy też Program PNWM, który umożliwia organizowanie i finansowanie takich partnerstw. Krótko mówiąc – na warsztatach wykonasz pierwszy duży krok do współpracy międzynarodowej angażującej młodzież w waszym ulubionym temacie. Obiecujemy dużo inspiracji i dobrej zabawy!

Prowadzące:

• Marta Gawinek – Dagargulia, Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży
• Marta Brzezińska-Hubert, Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży

5. Uwolnij Kopernika! Przyrodniczy escape room

Zadaniem uczestników podczas warsztatów będzie otwarcie tajemniczej skrzyni. Na drodze do tego celu uczestnicy rozwiążą zagadki, złamią szyfry, odczytają tajemnicze pismo, wykonają także niezbędne eksperymenty. Podczas warsztatów zostanie wykorzystana formuła mini escaperoomu, w formie możliwej do wdrożenia w szkole. Uczestnicy będą wykonywać zadania w zespołach, a do finalnego celu doprowadzą połączone efekty pracy wszystkich zespołów.

Prowadząca:

• Magdalena Urbaś, Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli

6. Odkrywanie matematyki poprzez praktyczne eksperymenty

To wyjątkowe i wciągające warsztaty matematyczne przeznaczone dla nauczycieli przedmiotów ścisłych, takich jak Ty. Podczas warsztatów będziesz miał okazję zbadać i odkryć, w jaki sposób praktyczne eksperymenty mogą skutecznie wyjaśniać uczniom różne pojęcia i koncepcje matematyczne oraz pomóc im w samodzielnym odkrywaniu matematyki. Dowiesz się też jak płynnie zintegrować podejście naukowe oraz inne dziedziny wiedzy z poznawaniem matematyki, dzięki czemu wszystkie przedmioty będą bardziej atrakcyjne dla uczniów.

Będziemy badać:

• czy można krzyż grecki przekształcić w kwadrat
• ile jest geometrii w pomarańczy, ile jest geometrii na globusie
• jaki jest związek pewnej gry w kostki z funkcją wykładniczą
• jaki jest stosunek powierzchni kostki sześciennej do jej objętości

Dodatkowo, otrzymasz dostęp do repozytorium przewodników po eksperymentach i zasobów edukacyjnych, z których możesz korzystać we własnej szkole.

Prowadząca:

• Anna Rybak, Centrum Kreatywnego Uczenia się Matematyki, Wydział Matematyki, Uniwersytet w Białymstoku Ariana Vacaretu, Smart Hands Club, Colegiul National Emil Racovita Cluj-Napoca, Romania

7. Księga tysiąca i jednego pomysłu

UWAGA – podobne warsztaty odbywały się rok temu na XI Forum

Ile doświadczeń jesteście w stanie wymyślić, mając do dyspozycji strzykawkę, kawałek sznurka i szczyptę pieprzu? A ile, kiedy masz do wykorzystania gumową rękawiczkę, kilka mililitrów tuszu i wy-paloną zapałkę? A co, jeśli połączycie siły i pomyślicie o tym w grupie?

Podczas warsztatów będziecie generować dziesiątki inspirujących pomysłów na pomoce naukowe. Przeprowadzicie szybkie i proste doświadczenia. Zastanowimy się również, dlaczego w procesie wy-myślania nowych rzeczy warto współpracować z innymi.

Prowadzący:

• Marta Fikus-Kryńska, Centrum Nauki Kopernik
• Szymon Filipowicz, Centrum Nauki Kopernik

8. Na chłodno o ociepleniu; globalne tematy w edukacji szkolnej

UWAGA – takie same warsztaty odbyły się podczas tegorocznej edycji konferencji Pokazać-Przekazać

Ciepło, coraz cieplej, gorąco – ta dziecięca zgadywanka nabrała dziś innego znaczenia i zbliżanie się do ukrytego celu wcale nie oznacza radosnego rozwiązania zagadki. Globalne zjawiska klimatyczne to także globalne wyzwania. Wyzwania edukacyjne, organizacyjne, logistyczne – zmiany nie tylko źródeł zasilania cywilizacji, ale także naszych postaw wobec otoczenia i przygotowanie do funkcjonowania w zupełnie innym świecie. Czy w przestrzeni szkolnej można choćby częściowo pokazać złożoność tych problemów? Spróbujemy odwołać się do najprostszych zjawisk i zaproponować eksperymenty możliwe do przeprowadzenia w warunkach szkolnych – bez specjalistycznego sprzętu, ale w oparciu o własnoręcznie wykonywane doświadczenia. Jak w praktyce pokazać proces zakwaszania oceanów? Co ma wspólnego woda sodowa ze światowym oceanem? Po co wody gazowane schładzamy przed podaniem? Czy szklarnie musimy ogrzewać? Mamy nadzieję, że proponowane warsztaty choć częściowo ułatwią odpowiedzi na te pytania.

Prowadzący:

• Monika Jędrzejewska, Centrum Nauki Kopernik
• Adam Zahler, Centrum Nauki Kopernik

Podczas Festiwalu będziesz mieć okazję, na własnej skórze, doświadczyć co działo się w klubach podczas ostatniego roku. Partnerzy i opiekunowie z dwunastu regionów w Polsce szykują swoje ulubione aktywności specjalnie dla Ciebie. Jeśli jesteście ciekawi co dzieje się w klubach poza granicami Polski – koniecznie odwiedźcie stoiska naszych kolegów i koleżanek z Ukrainy, Gruzji, Armenii i Rumunii. W tym roku zaprezentuje się nam również Musicon – urządzenie edukacyjne rozwijające kreatywność i nie tylko. A to jeszcze nie wszystko! Więcej informacji wkrótce.

Festiwal jest podzielony na dwie tury trwające około dwóch godzin. W okolicach 12:00 wystawcy się zmienią i zapewnią kolejną dozę inspiracji!

Na Festiwalu, oprócz stoisk z inspiracjami będzie szansa wziąć udział w spotkaniach tematycznych – integracji, spacerze, mini warsztatach. Każde spotkanie odbędzie się dwa razy – tak żeby osoby pokazujące swoje pomysły miały szansę w nich uczestniczyć.

MUSICONowe inspiracje

Co wspólnego mają ze sobą komponowanie, programowanie, storytelling i integracja sensoryczna? Weź udział w naszych warsztatach i poznaj Musicon – innowacyjne urządzenie i metodę pracy, które wspierają wszechstronny rozwój dzieci. Zapraszamy na warsztaty, które pozwolą Wam na eksperymentowanie ze wszystkimi zmysłami jednocześnie! Poznacie metodę pracy, w której ruch i muzyka stanowią fundament do zabawy, edukacji i terapii. Doświadczenie pracy z Musiconem to trening uwagi, pamięci, spostrzegawczości, koordynacji ruchowej, pracy w grupie i kreatywności. Na tych warsztatach nie potrzebujemy tłumacza. Zapraszamy do zabawy przy akompaniamencie muzyki – języka uniwersalnego dla wszystkich!

Prowadzący:

• Paulina Kowalik, MUSICON Jakub Kozik, MUSICON

Terenowo-zmysłowy spacer o uważności i współpracy

Podczas 45 minutowego spaceru pójdziemy na dwór, do pobliskiego parku, by tam najpierw wyciszyć się, a potem uruchomić własne zmysły oraz uważność na przyrodę. Będziemy budować zaufanie do drugiego człowieka oraz zaufanie do natury. Skupimy się na dźwiękach, zapachach, odczuwaniu, patrzeniu, na zmianach perspektywy. Skupimy się na sobie samych oraz na byciu razem. Sprawdzimy, czy przestrzeń zieleni miejskiej może stać mikro-przestrzenią do obserwacji dzikiej natury.

Prowadzące:

• Joanna Lilpop, Szkoła Edukacji
• Monika Jaworska, Szkoła Podstawowa Kolumbus w Błoniu

Więcej informacji o sobotnich spotkaniach i wystawcach już wkrótce!

Czy jesteś uważnym obserwatorem? Jak pobudzić do eksperymentowania uczniów (nie tylko) ze SPE?

Dlaczego eksperymentowanie jest ważne? Jaką rolę pełni w nim autentyczne, świadome widzenie świata, a nie tylko bezrefleksyjne na jego patrzenie? Jaką rolę w eksperymentowaniu pełni obserwacja i jak pobudzić do niej uczniów (nie tylko) ze SPE? O tym porozmawiamy w trakcie spotkania.

Prowadzący:

• Marcin Chrzanowski, Szkoła Edukacji

Cześć – Privit – Hello!

Nie znasz tu nikogo? A może znasz, ale chcesz poznać więcej? Zapraszam na godzinną sesję łagodnych zabaw integracyjnych na klubowym tle. Będziemy rozmawiać, bawić się i znajdywać nici porozumienia!

Prowadząca:

• Agnieszka Wichrowska, Centrum Nauki Kopernik

Jak refleksyjność Opiekunów może wpłynąć na budowanie sprawczości Klubowiczów – to przewodni temat Xi Forum Klubów Młodego Odkrywcy. W tym roku, po dwuletniej przerwie, widzimy się znów na żywo!

W tym roku zastanowimy się, jak refleksyjność Opiekunów może sprzyjać budowaniu sprawczości Klubowiczów. To ważny temat, bo Program KMO z założenia ma rozwijać świadomych, samodzielnie i krytycznie myślących obywateli. 

Streaming na YT

Klub Młodego Odkrywcy to miejsce, w którym dzieci i młodzież mają szansę podejmować samodzielne decyzje. W klubie to oni są gospodarzami: wymyślają nazwę klubu, aranżują przestrzeń i decydują, jakimi zasadami będą się kierować we współpracy. Sami stawiają pytania i sami ustalają, w jaki sposób będą szukać na nie odpowiedzi. Sami określają przedmiot swoich badań, a także rodzaj i zakres eksperymentów, jakie chcą przeprowadzić. Organizują i animują pikniki oraz festiwale naukowe. Prowadzą własne projekty badawcze, opierając się na zidentyfikowanych wcześniej w najbliższym otoczeniu problemach (np. zbyt wysoki hałas w szkole, zanieczyszczanie powietrza przez spaliny lub palenie śmieci). Ze swoimi przedsięwzięciami wychodzą do społeczności lokalnej. Inicjują mikrozmiany. Zadaniem Opiekuna jest towarzyszyć w realizacji działań i pomagać w trudnych sytuacjach. 

Jednak Opiekunowi nie zawsze łatwo jest zrezygnować z pełnej kontroli, szczególnie gdy działania Klubowiczów stają się przedmiotem oceny otoczenia. Lęk przed krytyką i pomyłkami często blokuje Opiekunów przed oddaniem inicjatywy młodym badaczom. W takich sytuacjach Opiekunowie mogą liczyć na wsparcie społeczności KMO, która chętnie dzieli się wiedzą i doświadczeniami – wielu Opiekunów mierzyło się przecież w przeszłości z podobnymi wyzwaniami. Społeczność KMO jest społecznością uczącą się. Stwarza bezpieczną przestrzeń, w której można opowiedzieć o swoich problemach bez obawy bycia ocenianym i uzyskać cenną pomoc. 

Szczególnym momentem dla całej społeczności KMO (z Polski i zza granicy) jest doroczne Forum. W tym roku, po dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią, powracamy do stacjonarnej formuły wydarzenia. W siedzibie Centrum Nauki Kopernik odbędą się warsztaty, inspirujące seminaria, wykłady, giełda inicjatyw i inne formaty spotkań. To znakomita okazja do rozwoju kompetencji oraz wymiany doświadczeń i pomysłów na dalsze prowadzenie klubu. Wspólnie podsumujemy dotychczasowy „dorobek” społeczności i naładujemy baterie na cały rok szkolny.  

Na Forum dowiecie się: 

• jak stawać się sprawczym;
• jak rozwijać sprawczość Klubowiczów i Opiekunów w programie KMO;
• jakie cechy Opiekunów sprzyjają sprawczości Klubowiczów;
• po czym poznać, że Klubowicze są sprawczy;
• co mnie powstrzymuje przed oddaniem sprawczości Klubowiczom.

Tegoroczny program Forum powstał we współpracy partnerów programu KMO i z udziałem opiekunów.

Czego się nauczyliśmy?

Mijający rok był dla społeczności KMO wyjątkowo aktywny. Odbyło się pierwsze Forum KMO online. Jego zdalna forma umożliwiła udział w wydarzeniu bezprecedensowej, jak dotąd, liczbie partnerów, opiekunów i klubowiczów z Polski i zagranicy. Oprócz tego dziesiątki młodych odkrywców z Mazowsza badało dafnie w ramach pilotażowego projektu badawczego „Oko w oko z rozwielitką”. Dziewięciu partnerów regionalnych zorganizowało webinaria w ramach projektu Eksperci KMO i dzieliło się dobrymi praktykami z opiekunami z całej Polski. Dzięki projektowi Regiony odbywały się: konferencje, konkursy, projekty badawcze i webinaria. Wspólnie z partnerami i opiekunami stworzyliśmy nowe materiały edukacyjne – filmy, w których praktycy, młodzi i dorośli, dzielą się wiedzą dotyczącą pracy w KMO. Spotykaliśmy się z opiekunami z Ukrainy. Do programu dołączyły kluby z Armenii. Te aktywności i dziesiątki innych oddolnych inicjatyw, sprawiły, że ucząca się społeczność, którą od lat tworzymy, ukazała swój realny wymiar.

Podczas X Forum KMO spojrzymy na wszystkie nasze działania, by we wspólnej dyskusji poszukać odpowiedzi na pytania: czego się dzięki nim nauczyliśmy? Co to właściwie znaczy, że społeczność, którą razem tworzymy uczy się? Co temu sprzyja, co staje na drodze? Jakie jeszcze perspektywy rozwoju daje bycie w społeczności, która działając stale się rozwija.

Pomogą nam w tym warsztaty, panele oraz formaty zaprojektowane i realizowane we współpracy z członkami naszej społeczności: opiekunami partnerami i trenerami. Dołącz do nas!

Wydarzenia streamowane (video):

Tegoroczne Forum odbywa się w czasie pandemii. W rzeczywistości, która w dojmujący sposób unaoczniła, jak zmienny i niepewny może być świat. Mocno odczuliśmy to w przestrzeni edukacji – izolacja społeczna, zamknięcie szkół lub poważne ograniczenie ich funkcjonowania, zawieszenie zajęć dodatkowych.

Na naszych oczach przyspieszył proces cyfryzacji, technologia nagle wkroczyła na lekcje. Niby było to nieuniknione, niby wiedzieliśmy, że w tym kierunku będziemy zmierzać w przyszłości, ale nie spodziewaliśmy się, że przyszłość nastąpi już dziś. To przyspieszenie może niepokoić, wchodzimy w obszary nie do końca zbadane, ale jednocześnie otrzymaliśmy nowe narzędzia, wypracowujemy nowe sposoby działania, a to wszystko jest szansą na zmianę – przemyślaną, faktyczną zmianę funkcjonowania. Możemy stworzyć nową edukację. Edukację przygotowującą do życia w świecie przyszłości.

Odporność na kryzys

W opracowanym w 2020 roku przez Fundację Gospodarki i Administracji Publicznej raporcie pt. „Poza horyzont. Kurs na edukację” prof. Jerzy Hausner mówi, że najlepszym sposobem na funkcjonowanie w niepewnym świecie jest odporność systemów i jednostek na kryzysy. Pandemia COVID-19 jest takim kryzysem, a program Klub Młodego Odkrywcy jest takim systemem. KMO trwa od 18 lat, nie tylko ma się dobrze, ale wciąż się rozwija. Przez lata pobudza ciekawość, pomaga poznawać i zrozumieć otaczającą rzeczywistość, budując zaufanie do świata nauki. Trwałość programu zbudowana jest na dwóch filarach: relacjach – w całej społeczności KMO, na poziomie regionalnym, krajowym i międzynarodowym; oraz kontekście naukowym – członkowie i członkinie KMO uczą się, korzystając z metod i narzędzi stosowanych w nauce, m.in. stawiają hipotezy, obserwują, eksperymentują, weryfikują założenia.

Forum w czasie pandemii

Tegoroczne Forum jest wyjątkowe, chcemy uczcić 18. urodziny programu. Po raz pierwszy Forum odbywa się całkowicie online, za pośrednictwem platformy Zoom, co uniemożliwia nam osobiste spotkania, ale jednocześnie pozwala zaprosić naprawdę liczne grono uczestników i uczestniczek. Bo online mogą uczestniczyć naprawdę wszyscy Opiekunowie KMO, klubowicze i klubowiczki, partnerzy instytucjonalni. Po raz pierwszy skład Forum będzie tak międzynarodowy, pojawią się reprezentanci i reprezentantki KMO z Polski, Gruzji, Ukrainy, Armenii i Etiopii, konferencja będzie tłumaczona na 4 języki. Będziemy wszyscy razem, bo właśnie RAZEM jest hasłem tegorocznego Forum KMO.

Jesteśmy RAZEM (choć on-line i w różnych krajach).
Uczymy się i rozwijamy się RAZEM.
Świętujemy RAZEM 18 lat programu KMO.

Uczymy się i budujemy relacje – nowe formaty online

Równie ważne jak wykłady, warsztaty i panele są przerwy i spotkania przy kawie. I nic dziwnego, w KMO łączy nas idea, ale i wspólne relacje. Bardzo ważne jest bycie RAZEM. W tym roku, chociaż online, też zadbamy o ten wymiar konferencji. Dlatego poczekalnię na platformie internetowej Zoom zamienimy… w KAWIARNIĘ. Będziemy tam 15 minut przed rozpoczęciem większości wydarzeń, ot tak, porozmawiać, wymienić doświadczeniami, wspólnie zrelaksować. Planujemy też drobne niespodzianki!

Aby się łatwiej poznać, proponujemy wizytówki Klubów online. Zaprezentujemy je przed warsztatami 28 listopada. Zobaczymy, z czego jesteśmy dumni, i może już zaplanujemy, żeby zrobić coś RAZEM.

15 i 16 listopada 2019 r. w centrum konferencyjnym w Koperniku odbędzie się VIII Forum KMO, dwudniowe spotkanie Opiekunów Klubów Młodego Odkrywcy.

Kluby Młodego Odkrywcy to program zrzeszający zaangażowanych edukatorów oraz nauczycieli z Polski i zza granicy. Pod okiem Opiekunów młodzi ludzie spotykają się po lekcjach, żeby uczyć się, myśleć krytycznie, poznawać w praktyce elementy metody badawczej i rozwijać kompetencje społeczne. Niezwykle ważnym elementem idei KMO jest wspólne i zarazem osobiste eksperymentowanie, najczęściej – choć nie zawsze – w ramach realizowanych przez klubowiczów projektów edukacyjnych.

Centrum Nauki Kopernik – koordynator programu – wzmacnia rozwój KMO przy wsparciu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Organizujemy i współorganizujemy konferencje oraz szkolenia, zapraszamy do udziału w konkursach grantowych i projektach edukacyjnych.

Program działa już 17 lat i zrzesza w sieci współpracy wiele wspaniałych osób i instytucji. To przede wszystkim ponad 600 Opiekunów 550 klubów, 13 partnerów regionalnych, czterech partnerów ogólnopolskich i jeden partner ds. rozwoju programu za granicą. Coroczna konferencja Forum KMO to nasze wspólne święto – okazja do spotkania pełnych zaangażowania i pasji Opiekunów KMO, naładowania baterii i znalezienia inspiracji w pracy kolegów i koleżanek.

Na Forum zapraszamy Opiekunów klubów zarejestrowanych i działających w naszej sieci, przedstawicieli Partnerów i przyjaciół Programu.

Opisy warsztatów

Największa doroczna impreza programu KMO już za nami. 16 i 17 listopada blisko dwustu Opiekunów spotkało się w Koperniku, aby wysłuchać wykładów, wziąć udział w warsztatach, a także nawiązać nowe kontakty i podzielić się swymi doświadczeniami z innymi uczestnikami Forum.

Impreza rozpoczęła się od gali wręczenia nagród laureatom konkursu „Badacze KMO”. W tegorocznej edycji nagrody PAFW otrzymali: Emilia Grzęda z KMO Experience, Małgorzata Więcław z KMO Amperki oraz Antoni Duda z Akademią Techniczną Małolata. Granty na realizację projektów badawczych otrzymały ponadto Agnieszka Ogiegło z KMO Kodowanie Odkrywanie i Małgorzata Jarosz z KMO Fizyk. Gdy zgasły już flesze aparatów i nagrodzeni wrócili na swoje miejsca, przyszedł czas na wykład prof. Doroty Klus-Stańskiej z Uniwersytetu Gdańskiego. Pani profesor mówiła o pułapkach tradycyjnego modelu nauczania mającego swoje korzenie w behawioryzmie. Pedagożka zachęcała słuchaczy, aby elementy dydaktyki konstruktywistycznej wykorzystywane z powodzeniem na zajęciach klubowych stosowali także na zwykłych lekcjach szkolnych – również tych przygotowujących ich wychowanków do formalnych sprawdzianów.

Prof. Klus-Stańska przekonywała, że jeżeli uczniowie potrafią odkrywać wiedzę i tworzyć ją w aktywny sposób, jeżeli potrafią samodzielnie dochodzić do wyniku i uczyć się, współpracując z rówieśnikami, jeżeli potrafią tworzyć pojęcia i znaczenia w bardzo dynamiczny sposób, to poradzą sobie też z testami.

Wkrótce okazało się, że wiele do przekazania mają również słuchacze wykładu. Podczas piątkowej Giełdy Pomysłów w sekcji „Dobre Praktyki” ponad dwudziestu Opiekunów opowiadało o realizowanych przez siebie inicjatywach i dzieliło się z innymi swoimi doświadczeniami. Niektóre z poruszanych tematów nawiązywały do rzeczywistości pozaziemskiej, inne do spraw bardziej przyziemnych. Można się było np. dowiedzieć, jak łapać cząstki kosmiczne za pomocą smartfona, ale też skąd pozyskać fundusze na działalność KMO. Format ten umożliwiał również poznanie projektów partnerów merytorycznych KMO oraz programów Centrum Nauki Kopernik skierowanych do nauczycieli i Opiekunów, takich jak ESERO czy Konstruktorzy Marzeń. Równolegle w sekcji „Doświadczenia” na kilkunastu stanowiskach prezentowane były trzymające w napięciu eksperymenty.

Drugi dzień Forum otworzył wykład dr inż. Anny Hajdusianek z Politechniki Wrocławskiej – Partnera Regionalnego programu KMO. Prelegentka na co dzień prowadzi cykl wykładów popularno-naukowych pod szyldem Akademia Młodych Odkrywców.  Podczas swojego wystąpienia zaprezentowała doświadczenia wywołujące nie tylko efekt WOW (jeśli nie wiecie, co to jest efekt WOW, wyobraźcie sobie jajko odbijające się od podłogi jak kauczukowa piłeczka), ale też zachęcające do stawiania pytań o istotę prezentowanych w nich zjawisk.

Na Forum, obok Politechniki Wrocławskiej, reprezentowani byli także inni Partnerzy Regionalni. W sobotę tuż po wykładzie każdy Opiekun miał możliwość porozmawiania przez godzinę z przedstawicielem swojego Partnera.

Zarówno w piątek, jak i w sobotę odbywały się czterogodzinne warsztaty, pozwalające uczestnikom zdobyć nowe doświadczenia i umiejętności. Mogli się na nich, między innymi, przekonać, jak wiele informacji na temat ziemskiej rzeczywistości dostarczają zdjęcia satelitarne, poczuć na własnej skórze, jak niesprawiedliwy jest szkolny system ocen (i zastanowić się nad alternatywnymi sposobami motywowania uczniów) czy też porozmawiać o realizacji międzyklubowych projektów.

W trakcie Forum mieliśmy też gości z zagranicy. W ramach rozwoju programu KMO za granicą, realizowanego we współpracy z Fundacją Szkoła z klasą, w 2018 roku nastąpiła intensyfikacja działań w Gruzji i wdrożenie nowego modelu współdziałania. To dlatego w otwarciu konferencji wzięła udział radczyni ambasady Gruzji w Rzeczypospolitej Polskiej, a w całym wydarzeniu pięć regionalnych koordynatorek programu w tym kraju oraz przedstawicielka koordynatora gruzińskiego, Ilya State University w Tibilisi. Nauczycielki z Gruzji wzięły udział między innymi w Giełdzie Pomysłów. Stoisko na którym prezentowały przygotowane przez siebie eksperymenty cieszyło się ogromnym zainteresowaniem.

Zaangażowanie oraz entuzjazm Opiekunów podczas Forum po raz kolejny utwierdziły nas w przekonaniu, że w KMO nie ma ludzi przypadkowych i że warto wspólnie pracować nad zmianą metodologii nauczania i uczenia się oraz nad zmianą podejścia do edukacji w ogóle. Obyśmy byli bliżej tego celu, kiedy znowu spotkamy się za rok w Koperniku.

Kluby Młodego Odkrywcy to program zrzeszający zaangażowanych edukatorów oraz nauczycieli z Polski i zza granicy. W KMO młodzież i dzieci wspólnie eksperymentują pod okiem opiekunów, zdobywając samodzielnie wiedzę. Centrum Nauki Kopernik – koordynator programu – wzmacnia rozwój KMO przy wsparciu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

Coroczna konferencja Forum KMO to nasze wspólne święto – okazja do spotkania zaangażowanych i pełnych pasji opiekunów KMO – naładowania baterii i zainspirowania się pracą kolegów i koleżanek. Zapraszamy też naukowców i liderów oświaty z całego świata, których można posłuchać na wykładach i seminariach, a potem spotkać na przerwie. Wierzymy, że udział w konferencji jest dla uczestników i organizatorów okazją do dyskusji, wymiany opinii i doświadczeń, oraz możliwością nawiązania współpracy.

Na tegorocznym Forum można było posłuchać wykładów osobowości ze świata edukacji, wziąć udział w dwóch warsztatach wybranych spośród 9 oraz w jednym z 8 seminariów. Oprócz tego daliśmy szansę na poznanie uczestników podczas gry integracyjnej i zwiedzania CNK poza godzinami oficjalnego otwarcia (kiedy w Centrum zapada półmrok i wszystkie eksponaty odkrywają przed zwiedzającymi inne oblicza:). W tym roku na Forum pojawili się też reprezentanci partnerów merytorycznych i regionalnych, z którymi można było porozmawiać i nawiązać współpracę.

Opiekunowie Klubów Młodego Odkrywcy zjechali do nas z różnych części Polski, a nawet spoza naszego kraju np. z Litwy i Gruzji. Towarzyszyliśmy im przez dwa dni podczas VI Forum KMO.

Wolność edukacji

Otwarcie Forum uświetnił swoją obecnością Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar, który w swoim przemówieniu podkreślał wartość wolnej edukacji i nauki. Zwracając się do uczestników spotkania, przekonywał, że wartości tych powinniśmy bronić i o nie walczyć. Taka wolność nie jest dana raz na zawsze – podkreślał. Przypominał, że w wielu krajach na świecie wolności obywatelskie są zagrożone, a dostęp do edukacji ograniczany z uwagi na płeć czy kolor skóry.

Dzieci Frankensteina

Wykład otwierający Forum wygłosił Aleksander Pawlicki ze Szkoły Edukacji. Podczas swojego wystąpienia zatytułowanego „Dzieci Frankensteina, czyli ziemia jest prawie płaska” zwracał uwagę na jakość zadawanych pytań w procesie edukacyjnym. Nauczyciele powinni stać się najpierw oduczycielami – zaczął prowokacyjnie. Jeśli nie zastanowimy się nad tym, z jakimi poglądami uczniowie wchodzą do klasy, to nie będziemy w stanie ich niczego nauczyć. Aby skutecznie przekazywać wiedzę, musimy wziąć pod uwagę to, co nasi słuchacze wiedzą na wstępie – tłumaczył. Żeby skutecznie zmieniać błędne przekonania swoich wychowanków, nauczyciele muszą zmierzyć się z mitami i przesądami, w które często uczniowie wierzą, nawet jeśli mają świadomość ich nienaukowego charakteru (np. „Ziemia jest płaska”, „ludzie w Australii spadają”, „grzyby to tak naprawdę rośliny”). W innym wypadku pedagogom grozi to, że wiedza przekazywana przez nich będzie jedynie przyklejać się do młodych ludzi jak do tytułowych „dzieci Frankensteina”.

Warsztaty – praktyka i teoria

Po inspirującym wykładzie uczestnicy Forum mogli wziąć udział w wybranych warsztatach. Nowi opiekunowie mieli okazję zdobyć w ich trakcie cenną wiedzę na temat tego, jak sprawnie prowadzić klub KMO, jak zostać liderem lokalnej społeczności czy jak pracować metodą projektu. Eksperci Centrum Nauki Kopernik przygotowali także szereg warsztatów (m.in. „Nauka w puszce”, „Pod prąd”), podczas których demonstrowali biorącym w nich udział Opiekunom, jak wykorzystywać na zajęciach KMO elementy metody badawczej.

Nauka przez konstruowanie

Podobnie jak w zeszłym roku, również tym razem jednym z głównych tematów Forum był konstrukcjonizm. Nauczyciele mogli przekonać się, że nauka z wykorzystaniem różnego rodzaju narzędzi może być fascynująca, prosta i bezpieczna. Uczestnikom warsztatu „Łamiemy konwenanse BHP” zaprezentowaliśmy nową przestrzeń Kopernika, czyli Wytwórnię – FabLab edukacyjny, w którym dzieci, młodzież i edukatorzy uczą się właśnie zgodnie z zasadami pedagogiki konstrukcjonistycznej, samodzielnie projektując i budując różne przedmioty. Podczas tegorocznego Forum zaprezentowaliśmy również drugą edycję projektu „Konstruktorzy Marzeń” organizowanego wspólnie z firmą Boeing. Dzięki tej współpracy czterech lokalnych partnerów programu KMO otrzyma od nas prototypowe mobilne makerspace’y, czyli warsztaty na kółkach, wyposażone w ręczne narzędzia, drobną elektronikę (np. mikrokontrolery) i podstawowe materiały zużywalne. W tym roku uczestnicy Forum mogli też wziąć udział w warsztacie ESERO (projekt edukacyjny Europejskiej Agencji Kosmicznej). Zachęcamy do przeczytania wywiadu z opiekunami KMO, którzy jednocześnie angażują się w projekt ESERO.

Współpraca z partnerami

Jak zawsze ważnym elementem Forum jest sieciowanie, czyli działanie mające na celu zbliżenie potencjalnych partnerów i zawiązywanie nowych współpracy. W tym roku działająca w całej Polsce sieć Klubów Młodego Odkrywcy wzmocniła się o pięciu nowych partnerów regionalnych z Leszna, Łodzi, Wrocławia, Niepołomic i Chełma. Dołączyli oni do dwóch dotychczasowych z Rzeszowa i Olsztyna. Ośrodki regionalne będą współpracować z Centrum Nauki Kopernik – koordynatorem programu oraz z ogólnopolską siecią klubów funkcjonujących m.in. w lokalnych szkołach czy świetlicach. Z przedstawicielami większości partnerów merytorycznych i regionalnych można było porozmawiać w przestrzeni tzw. „hubów”, zaaranżowanej w podobny sposób jak podczas konferencji Pokazać-Przekazać. Uczestnicy spotkania mieli też okazję zapoznać się z projektami realizowanymi przez innych w ramach programu KMO, zaprezentowanymi podczas tzw. „Minutek”.

Dzień drugi

Sobotę rozpoczęliśmy od wykładu Piotra Sułkowskiego, który tłumaczył, jak odczarować fizykę. Tego dnia uczestnicy Forum wzięli udział w seminariach poświęconych różnorodnej tematyce. Jedni poszukiwali w sobie pasji badacza, inni wcielili się w rolę ekspertów. Jeszcze inni zdecydowali się na uczestnictwo w seminarium Marty Florkiewicz-Borkowskiej, nauczycielki roku 2017. Zaprezentowała ona najnowsze techniki online, które z powodzeniem można wykorzystywać podczas zajęć szkolnych. Podczas naszych spotkań prowadziliśmy też liczne dyskusje na tematy formalne i organizacyjne, np. na temat nowej Karty KMO. Serię owocnych dyskusji, warsztatów i rozmów zamknęło podsumowanie oraz krótkie przemówienie końcowe koordynatorki programu KMO, Zuzanny Michalskiej.

W dniach 18-19 listopada 2016 roku w siedzibie Centrum Nauki Kopernik odbyła się piąta edycja Forum KMO. W tym roku wspólnie zastanawialiśmy się nad rolą klubów w zmienianiu otaczającego nas świata.

Klub Młodego Odkrywcy to program, który łączy dzieci, młodzież i opiekunów z Polski, Ukrainy, Białorusi, Litwy i Gruzji. Każdy z ponad 700 klubów jest miejscem, w którym uczniowie rozwiązują problemy i kształtują krytyczne myślenie poprzez samodzielne eksperymentowanie oraz realizację projektów badawczych.

Organizowane co roku Forum to najważniejsze dwa dni w kalendarzu programu KMO oraz okazja do spotkania środowiska edukatorów (opiekunów KMO, nauczycieli, rodziców) z naukowcami oraz przedstawicielami instytucji i organizacji działających w obszarze edukacji. Wierzymy, że udział w konferencji także w tym roku był dla uczestników i organizatorów okazją do dyskusji, wymiany opinii i doświadczeń, a przede wszystkim umożliwił nawiązanie współpracy.

W tym roku zwróciliśmy szczególną uwagę na społeczną rolę działalności klubów. Zobaczyliśmy, jak kluby zmieniają samych klubowiczów oraz model pracy zaangażowanych w nich nauczycieli – a także, że ich wpływ jest szerszy: KMO zmieniają świat wokół siebie.

Gościem specjalnym była Seema Bansal z The Boston Consulting Group. Seema zajmuje się doradztwem w obszarach: edukacji, zdrowia, bezpieczeństwa żywności, równouprawnienia finansowego i zarządczego. Ma bogate doświadczenie zarówno w zakresie kształtowania polityki, jak i wdrażaniu oddolnych zmian w systemach publicznych.

Jak mówi Seema: „Potencjał jest równo rozdzielony między ludźmi, okazja by go rozwinąć – nie.” Podczas wykładu na Forum KMO Seema zaprosła uczestników, by wspólnie zastanowili się, jaką każdy z nich może odegrać rolę w tworzeniu okazji dla rozwoju dla wszystkich uczniów.

Rola klubów w zmienianiu otaczającego nas świata – był to główny temat Forum KMO, które tym razem odbyło się w dniach 18-19 listopada 2016. Już po raz piaty spotkaliśmy się w Centrum Nauki Kopernik, aby dyskutować, wymyślać, zmieniać i inspirować się nawzajem.

Organizowane co roku forum to święto opiekunów, nauczycieli i rodziców. Udział w konferencji był dla uczestników i organizatorów okazją do dyskusji, wymiany opinii i doświadczeń, a przede wszystkim do nawiązania nowych kontaktów. W tym roku szczególną uwagę zwróciliśmy na społeczną rolę w działalności klubów. Wysłuchaliśmy relacji z dotychczas zrealizowanych projektów podczas tzw. „Minutek” oraz zorganizowaliśmy warsztaty z myślą o nowych pomysłach, próbując odpowiedzieć na pytanie: czy kluby zmieniają świat wokół siebie?

Inspiracja z Indii

Gościem specjalnym tegorocznego forum była Seema Bansal, która walczy o szanse edukacyjne dla młodych ludzi w Indiach. W swoim wystąpieniu Seema Bansal zainspirowała opiekunów KMO do jeszcze większego społecznego zaangażowania. Jej historia jest dowodem na to, że zmiana systemu edukacji jest możliwa nawet bez angażowania dodatkowych środków finansowych. Korzystając z doświadczenia Seemy Bansal, zachęcaliśmy uczestników forum do realizowania wspólnych projektów z innymi klubami oraz do większego otwieranie się na społeczności lokalne.

Sięgnęliśmy nieba

W tym roku zaprosiliśmy też nauczycieli do rozpoczęcia wielkiej lotniczej przygody, prezentując nowe pudełko edukacyjne „Konstruktorzy marzeń”, które powstało we współpracy z firmą Boeing. Pudełko stworzyliśmy z myślą o opiekunach KMO. Mamy nadzieję, że będzie to narzędzie pomocne w rozwijaniu u uczniów kompetencji pracy projektowej i umiejętności rozwiązywania problemów. Całość przemawia do wyobraźni nie tylko uczniów, kochających konstruowanie, ale też do tych, którzy marzą o lataniu lub – całkiem zwyczajnie – chcą zaspokoić swoją ciekawość dotyczącą żywiołu jakim jest powietrze.

Zainteresowani realizacją lotniczej przygody wzięli udział w warsztatach prowadzonych przez Wojciecha Karcza, pracownika Działu Laboratoriów CNK. Uczestnicy, na przykładzie budowy krzesła z kartonu (bez użycia łączeń np. kleju czy taśmy), uczyli się, jak rozbijać problemy na mniejsze fragmenty oraz jak dobrze zaprojektować proces konstruowania, dysponując tylko prostymi narzędziami. Fascynatów lotnictwa zaprosiliśmy na „Warsztat z polotem”, który prowadził John Collins, znany popularyzator nauki z USA. John Collins specjalizuje się w składaniu samolotów z papieru. Podczas swoich warsztatów tłumaczył zasady aerodynamiki, łącząc naukę z zabawą. Zdobyte podczas warsztatów umiejętności nauczyciele będą mogli wykorzystać w swojej pracy z uczniami.

Wyróżnienia dla najlepszych

Doceniamy zaangażowanie, wytrwałość i odwagę w podejmowaniu edukacyjnych i naukowych wyzwań, dlatego nagrodziliśmy najlepszych opiekunów za ich szczególne osiągnięcia. Uroczyście wręczyliśmy wyróżnienia w konkursie organizowanym wspólnie z Polsko-Amerykańską Fundacją Wolności – partnerem Programu Klub Młodego Odkrywcy – pod nazwą „Mistrzowie KMO”. Laureatem pierwszej nagrody została Barbara Foryt, która stworzyła w Chełmie sprawnie działającą sieć klubów z przedszkoli. Przyznaliśmy też dwa dodatkowe wyróżnienia dla Jolanty Flakowskiej i Marzeny Zawadzkiej-Maćków z Klubu Młodego Odkrywcy w Korfantowie za włączenie metody KMO w system rozwoju kompetencji nauczycieli we współpracy z Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli. Wyróżnienie trafiło również do Władysława Broszka oraz Janiny Karwowskiej za imponującą działalność w zakresie pozyskiwanie partnerstw w społeczności lokalnej.

Ekspresowo przez działania KMO

Trzyminutowe wystąpienia w niezobowiązującej atmosferze? Mowa o wewnętrznym Hyde Parku na Forum KMO, czyli „Minutkach”. Opiekunowie opowiedzieli o swoich doświadczeniach, pomysłach i refleksjach. Usłyszeliśmy fascynujące historie np. o zastosowaniu metody KMO do pracy z więźniami czy w domach dziecka. Dowiedzieliśmy się też o wykorzystaniu wolontariatu pracowniczego w działaniach KMO. Po krótkich prezentacjach była okazja do rozmowy i zadawania pytań występującym. Podczas sesji „Minutek” zaprezentowaliśmy również 4 mini projekty badawcze KMO: „Zmierzmy razem Ziemię”, „Przyrodnicze Azyle”, „Woda, nauka, odpowiedzialność” oraz „Nie świeć, nie śmieć”. Dalsza część integracji i wymiany doświadczeń miała miejsce podczas sesji „Wielkie łowisko – w sieci pomysłów”.

Pieniądze i praktyka

Ostatni dzień forum rozpoczęliśmy od panelu na temat roli fundraisingu. Joanna Kalinowska z CNK podzieliła się swoimi doświadczeniami z pracy w obszarze edukacji i pozyskiwania środków. W godzinach popołudniowych odbyło się jeszcze dziesięć warsztatów. Było coś dla konstruktorów i majsterkowiczów, coś dla osób zainteresowanych umiejętnościami społecznymi i komunikacyjnymi oraz dla tych, którzy chcieli się skupić na projektach badawczych i naukowych.

Mamy nadzieję, że bogaty program warsztatów, jak i całego forum, umożliwił wartościową dyskusję, wymianę kontaktów oraz wzmocnieniu całej społeczności KMO. Liczymy na to, że ten sukces powtórzymy także za rok!

W dniach 20-21 listopada 2015 w siedzibie Centrum Nauki Kopernik odbyła się czwarta edycja Forum KMO. W tym roku wspólnie zastanowialiśmy się nad rolą nauki w poznawaniu otaczającego nas świata oraz jej wpływem na rozwój społeczeństwa.

Forum jest miejscem spotkania środowiska edukatorów (opiekunów KMO, nauczycieli, rodziców) z naukowcami oraz przedstawicielami instytucji i organizacji działających w obszarze edukacji. Wierzymy, że udział w konferencji był dla uczestników i organizatorów okazją do dyskusji, wymiany opinii i doświadczeń, a przede wszystkim umożliwił nawiązanie współpracy. Współpracy, której efektem będzie świadome łączenie edukacji i nauki – jakże ważnych elementów w rozwoju człowieka i w budowaniu kapitału społecznego.

Podczas Forum postaraliśmy się w jeszcze większym stopniu wykorzystać formy warsztatowe, które pozwalają poznawać i testować w praktyce nowe rozwiązania edukacyjne. Mamy nadzieję, że wspólna praca podczas warsztatów umożliwiła opiekunom Klubów lepsze poznanie i zrozumienie proponowanych metod i narzędzi. Zależy nam, aby były one przydatne zarówno w działalności Klubu (w ramach zajęć, pikników, festiwali oraz wspólnych projektów), jak i w rozwijaniu własnych zainteresowań.

Rozmowy z opiekunami KMO

Forum to czas opiekunów KMO. Dlatego w programie konferencji przewidziane zostało jeszcze więcej czasu i miejsca na prezentację osiągnięć Klubów oraz wymianę doświadczeń. Szczególnie cieszymy się, że w tym roku część warsztatów poprowadzili opiekunowie KMO.

III Forum Klubów Młodego Odkrywcy – listopadowa konferencja i spotkanie opiekunów KMO z całej Polski i krajów Europy Wschodniej – już za nami. Forum KMO odbyło się w dniach 14-15 listopada 2014 r. w siedzibie Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Była to niepowtarzalna okazja do nawiązania znajomości, wymiany doświadczeń, powstania nowych pomysłów, zaczerpnięcia inspiracji, odbycia ciekawych dyskusji i rozwoju swojego warsztatu.

Gościem specjalnym konferencji był Sai Chandrasekhar członek zarządu działającej w Indiach Fundacji Agastya. Organizacja ta prowadzi największą na świecie działalność popularyzującą  osobiste doświadczanie naukowe i odkrywanie świata przez dzieci przy użyciu prostych i ogólnodostępnych materiałów i metod. Agastya stawia sobie za cel rozwijanie ciekawości świata, kreatywności, przedsiębiorczości i odpowiedzialności poprzez aktywne wykonywanie doświadczeń i spotkanie z żywą nauką. Agastya trafia głównie do wiejskich środowisk, do których wysyła mobilne laboratoria, ponadto szkoli nauczycieli i młodzież, tworzy platformę online dla szkół oraz prowadzi 35 centrów nauki. Sai Chandrasekhar poprowadzi warsztaty i wygłosi wykład m.in. o tworzeniu sieci współpracy.

Program konferencji obejmował inspirujące wykłady, siedem zróżnicowanych tematycznie warsztatów, cztery panele dyskusyjne, atrakcje wieczorne oraz szereg dodatkowych aktywności-niespodzianek pozwalających na wymianę doświadczeń. Tworząc program konferencji braliśmy pod uwagę głosy i sugestie opiekunów.

Opisy warsztatów i paneli dyskusyjnych

Warsztaty

Warsztat nt. metody projektowej w przedszkolu

Jak efektywnie zaangażować dzieci w pracę nad zagadnieniami, które je interesują i wynikają z ich naturalnych potrzeb? Jak wykorzystać ten potencjał? Warsztat odpowie na te pytania oraz przybliży metodę projektu jako podejście pozwalające na zintegrowanie sfery poznawczej, psychomotorycznej oraz emocjonalno-motywacyjnej dziecka. Uczestnicy poznają metodę w teorii oraz w praktyce: zaplanują działania edukacyjne i opracują własny projekt.

Warsztat Sai Chandrasekhara

Nasz gość specjalny z Indii poprowadzi praktyczne warsztaty na temat interdyscyplinarnego podejścia do nauczania, łączącego ze sobą naukę i sztukę. Będzie to wyjątkowa okazja do poznania narzędzi wspomagających wszechstronny rozwój dzieci i młodzieży. 

Warsztat TIK

Narzędzie wykorzystujące technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK) pozwala na urozmaicenie zajęć, pobudzenie kreatywności oraz rozwijanie współpracy w grupie uczniów. Uczestnicy warsztatu poznają bezpłatne, internetowe narzędzia i dobre praktyki z zastosowaniem narzędzi TIK i nauczą się z nich korzystać. Narzędzia te posłużą podnoszeniu poziomu wiedzy oraz cyfrowych i społecznych umiejętności uczniów.

Design thinking i prototypowanie

Ten inspirujący warsztat zapozna uczestników z metodami projektowania produktów i usług. Wykorzysta proste narzędzia do generowania pomysłów, prototypowania rozwiązań, planowania biznesowego, design thinking (myślenia projektowego) i nowoczesnego zarządzania przedsiębiorczością. Odkryj w sobie innowatora, który wymyśla wartościowe rozwiązania w odpowiedzi na ważne potrzeby społeczne!

Organizacja i finansowanie projektów edukacyjnych

Warsztat skierowany jest do nauczycieli zainteresowanych realizacją oraz realizujących projekty edukacyjne. Zaprezentujemy integralne podejście do zarządzania projektami edukacyjnymi, czyli uwzględniające istotne dla projektu wartości, finansowanie oraz budowanie efektywnie działającego zespołu. Skupimy się zarówno na aspektach motywacyjnych, jak i konkretnych narzędziach służących planowaniu, realizacji oraz monitoringowi projektów.

Majsternia

Myślisz lepiej, niż myślisz. Każdy się o tym przekona w Majsterni – nowym miejscu w Koperniku. Mając do dyspozycji przedmioty codziennego użytku – słomki, papier, spinacze, kulki, gumki – będziemy samodzielnie odkrywać prawa rządzące rzeczywistością. Bez sugerowanych rezultatów, bez ocen, bez ograniczeń czasowych. Co z tego wyniknie? Nie wiemy i to właśnie jest piękne. W czasie warsztatu postawimy także pytania – gdzie i dla kogo takie eksperymenty się sprawdzają? Czy można je wykorzystać podczas lekcji? Jakie korzyści płyną z takiej formy eksperymentowania?

Warsztat z kreatywności

Trzy kroki do kreatywności to: myśleć w głąb, wszerz i w bok. Warsztat dotyka kwestii myślenia, w szczególności myślenia twórczego. Czym jest i skąd się bierze kreatywność? Po czym poznać, że ktoś jest kreatywny? Jak wzbudzić i utrzymać w sobie tę zdolność? Jak ją rozwijać u innych i czy w ogóle kreatywności da się nauczyć? To tylko niektóre pytania, na które spróbujemy odpowiedzieć. A to dopiero początek, bowiem zmierzymy się również z kwestiami bardziej filozoficznymi…

Panele dyskusyjne

Dyskusja o technologiach w edukacji

Porozmawiamy o:

• wykorzystaniu narzędzi internetowych i komunikacyjnych w sieci KMO
• granicy wykorzystania technologii, w kontekście zalety metody KMO, jaką jest „odwirtualnianie” dzisiejszej młodzieży
• współczesnych narzędziach technologicznych jako nowej formie nauczania

Dyskusja o KMO jako sieci

Porozmawiamy o:

• tworzeniu i ożywianiu sieci współpracy klubów
• relacjach klubu z rodzicami, dyrektorami, naukowcami, społecznością lokalną i instytucjami
• korzyściach płynących z uczestnictwa i działania w sieci
• roli opiekuna w sieci – to lider, tworzący kontakty czy samotna wyspa?

Dyskusja o aktywizacji klubowicza

Porozmawiamy o:

• wspieraniu rozwoju klubu w oparciu o relacje opiekun-klubowicze
• rozwijaniu w klubowiczach umiejętności społecznych i postaw obywatelskich
• integrowaniu klubowiczów i sposobach rozwiązywania problemów powstających wśród klubowiczów
• dawaniu wędki, zamiast ryby i sprawianiu, by klubowicz przejmował inicjatywę
• dobrych praktykach prowadzenia klubu

Dyskusja o interdyscyplinarności

Porozmawiamy o:

• uniwersalności i wszechstronności metody KMO
• stosowaniu metody KMO na różnych przedmiotach w szkole
• roli kultury i sztuki w KMO
• wszechstronnym rozwoju klubowicza
• słuszności interdyscyplinarnego podejścia – czy może być ono niewłaściwe dla wnikliwej analizy danego zagadnienia?

Powiedz mi — zapomnę, pokaż mi — zapamiętam, pozwól mi zrobić — zrozumiem.

15 i 16 listopada 2013 r. odbyło się w Warszawie II Forum Klubów Młodego Odkrywcy. Do Centrum Nauki Kopernik przybyli opiekunowie KMO z całego kraju, ale także z Gruzji, Białorusi, Ukrainy i Rosji. W ciągu dwóch dni uczestniczyli w kilkunastu warsztatach i panelach. Zastanawiali się również jak dalej rozwijać sieć i intensyfikować współpracę między klubami.

Na wstępie

Konferencję otworzył dyrektor Centrum Nauki Kopernik Robert Firmhofer, który przywitał polskich i zagranicznych gości podając informację o aktualnej wielkości sieci – Istnieje już 299 klubów. Są wśród nas goście z Ukrainy, którzy zamierzają założyć pierwsze tamtejsze KMO. Jest szansa, że to właśnie ten klub będzie trzysetnym. Dyrektor Firmhofer zapowiedział realizację strategii głębszego sieciowania klubów poprzez włączenie do programu regionalnych partnerów wspierających.

- MEN powinno stworzyć taką przestrzeń prawną by szkoły miały dużo większe możliwości wybierania metod pracy z dziećmi. Ważne by były to wybory wspierane doświadczeniem instytucji potrafiących nauczycieli wspierać – powiedziała Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Joanna Berdzik. – Zmiana paradygmatu nie może płynąć z góry, nie da się tego zrobić rozporządzeniem. W państwa postawie jest nadzieja na zmianę szkoły. Uczyni to Wasza pasja. Reprezentantka ministerstwa nawiązała również do słów dyrektora Firmhofera dotyczących realizacji wspólnych projektów CNK i MEN mających na celu upowszechnienie w szkołach aktywnych metod pracy z uczniem i stworzenie w nich nowych pracowni przyrody. – 300 klubów to 300 inkubatorów. To Państwo pokażecie nam jak powinny pracować szkoły by odnieść sukces. Chcielibyśmy by ten nowowypracowany model pracy mógł być zaimplementowany w szkołach dzięki nowej perspektywie finansowej UE.

Przewodniczący sejmowej komisji edukacji Piotr Paweł Bauć odniósł się do aspektu współpracy, który jest jednym z najbardziej kluczowych haseł dla KMO – zarówno na płaszczyźnie preferowanej metody zdobywania wiedzy, czyli wspólnego eksperymentowania, jak i tworzenia sieci współpracy klubów z lokalnymi społecznościami. – Współpraca buduje zaufanie. Rozwijanie zainteresowań i naukowych pasji angażuje do współdziałania, tworzy podstawę dla wzajemnej ufności,  buduje wspólne wartości – powiedział poseł.

Radosław Jasiński – Dyrektor Programowy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, która jest partnerem wspierającym programu KMO, scharakteryzował projekt jako „niosący radość i inspirujący młode pokolenia do własnych poszukiwań”. Komentując intensywny rozwój sieci zacytował Goethego – Nie tylko szuka i wiedza, ale też cierpliwość musi być częścią dzieła. I zachowując cierpliwość chciałbym móc niedługo dopisać do obecnej liczby klubów jedno „zero”.

Dorota Życzkowska, opiekunka Klubu Młodego Odkrywcy „Kropeczki” z Elbląga wykorzystała w swojej wypowiedzi liczne przykłady zaangażowania nauczyciela w pracę z uczniem budząc entuzjazm zgromadzonej publiczności. – Jako nauczyciel czuję się jak ogrodnik hodujący mniszek lekarski, roślinę nielubianą, ale fascynującą bo zakorzenia się bardzo głęboko i niełatwo daje się usunąć. Mniszek daje niewielki kwiatek, a następnie zamienia się w dmuchawiec, którego części rozsiewa wiatr. Chcę dzieciom zakorzenić pasję edukacyjną i sprawić by dzielili się nią z innymi. To jest sens pracy nauczyciela – powiedziała Życzkowska zachęcając zgromadzonych edukatorów do odważnych działań i uporu – Jako nauczyciel jestem trochę jak trzmiel. Trzmiel nie powinien fruwać, bo ma za małe skrzydła i za duży brzuch. Ale fruwa – bo nikt mu o tym nie powiedział. I my też tak fruwamy – zakończyła swoje wystąpienie.

W czasie inauguracji odbył się również wykład niezależnego konstruktora eksponatów naukowych z Wielkiej Brytanii Iana Russella. – Dasz ludziom informacje – nakarmisz ich umysł na godzinę. Obudzisz ich ciekawość – zasilisz ich umysł na całe życie – powiedział Russel, który poprowadzi w ramach Forum warsztaty projektowania pomocy naukowych.

Po oficjalnym otwarciu odbyła się konferencja prasowa z udziałem edukatorów z Polski, Gruzji i Wielkiej Brytanii. Wladimir Girin jest nauczycielem, który po 47 lat pracy w szkole założył drugi gruziński klub. – Powiedz mi ja zapomnę, pokaż mi zapamiętam, pozwól mi zrobić – zrozumiem – powiedział Girin, który w codziennej pracy w ramach KMO kieruje się hasłem „ściśle fajna lekcja!” i prowadzi pokazy naukowe w wielu szkołach swojego regionu.

Warsztaty, debaty, projektowanie przyszłości sieci KMO

Pierwszego i drugiego dnia Forum uczestniczy wzięli udział w 14 warsztatach tematycznych poświęconych rozwijaniu aktywnych metod pracy opartych o eksperyment, niestandardowym formom promocji działań lokalnych klubów, wzmacnianiu kompetencji społecznych młodych uczestników klubów. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszył się warsztat Iana Russela dotyczący konstruowania eksponatów naukowych do użytkowania w działaniach edukacyjnych, a także zajęcia „Zrób to sam” prowadzone przez reprezentantów ruchu Makersów – wspólnoty innowatorów, którzy za pomocą mniej lub bardziej skomplikowanych narzędzi zmieniają funkcjonalność przedmiotów i zapoznają innych z zasadami działania różnych technologii.

Każdy uczestnik Forum wziął również udział w warsztatach „KMO – eksperyment w toku”, które były formą przeglądu dotychczasowych działań podejmowanych w ramach sieci oraz planowania nowych przedsięwzięć – zarówno w ramach całej sieci jak i struktur regionalnych. Edukatorzy zostali podzieleni na podgrupy i pracowali nad stworzeniem nowych oraz rozwinięciem dotychczasowych projektów w ramach lokalnych sieci.

W ramach II Forum KMO odbyły się również trzy panele dyskusyjne, w czasie których uczestnicy zastanawiali się nad finansowaniem działalności lokalnych klubów czy organizowaniem Festiwali Młodego Odkrywcy.

Nowe plany oraz główne wyzwania

Podsumowując II Forum KMO prof. Łukasz Turski zwrócił uwagę na pojawiające się postulaty dotyczące sieciowania młodych klubowiczów: – Potrzebujecie i chcecie, żeby spotykały się ze sobą dzieci biorące udział w KMO. Ktoś musi sfinansować działania klubów by pomóc dzieciom spotykać się. Będziemy nad tym pracować – zapewnił szef Rady Programowej CNK i zwrócił uwagę na potrzebę realizacji projektów angażujących we wspólne działanie całą sieć klubów – Powinniśmy pomyśleć o jakimś pomiarze, wspólnym działaniu naukowym. Jest wielkie zainteresowanie związane z tym co się dzieje z naszym klimatem i przyrodą. Może oni zrobią taki kompleksowy pomiar pewnych zmiennych, obszarów. Mam nadzieję, że ruch KMO będzie w stanie takie spektakularne „coś” zrobić – zapewnił profesor Turski oficjalnie kończąc konferencję i zachęcając uczestników do zaangażowania w pracę klubów i rozwijanie sieci.

W dniach 11-12 października 2012 po raz pierwszy w historii gościliśmy w Koperniku dziewięćdziesięciu opiekunów Klubów Młodego Odkrywcy z Polski i zza granicy.

 Forum, które było naszą formą świętowania Dnia Edukacji Narodowej otworzył wiceminister edukacji Mirosław Sielatycki. Oprócz niego do zgromadzonych przemawiali: dyr. Robert Firmhofer, wicemarszałek Sejmu Wanda Nowicka, wiceprezydent m.st. Warszawy Włodzimierz Paszyński, przewodniczący Rady Programowej Centrum Nauki Kopernik prof. Łukasz Turski oraz dyrektor programowy Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności -  Radosław Jasiński.

Uroczyste otwarcie Forum uświetnił swoim wykładem "Nie tylko umysł: nauka drogą rozwoju osobowości" dr Oved Kedem z izraelskiego Instytutu Nauki Weizmanna. Oprócz wykładu, naukowiec przygotował dla uczestników Forum warsztaty "Patrząc na światło", które obok "Labów bez labów", "Pokaz się" oraz "Pudełek z nauką" stanowiły naszą propozycję dla opiekunów.

Przygotowaliśmy dla naszych gości całą serię innych atrakcji. W czasie trwania Forum opiekunowie mieli możliwość obejrzenia Centrum według specjalnie dla nich przygotowanej ścieżki zwiedzania. "Zabierz Kopernika do klubu" to zestaw 22 eksperymentów inspirowanych eksponatami dostępnymi w Koperniku, które z powodzeniem – w prostszej wersji - można wykonać w siedzibie swojego klubu.  Uczestnicy odwiedzili Teatr Robotyczny oraz Planetarium Niebo Kopernika. W czasie warsztatów "KMO - eksperyment w toku" udało nam się porozmawiać o codziennej pracy w klubach, potrzebach oraz planach na przyszłość. 
 
Gościem specjalnym Forum KMO był gruziński Klub Młodego Odkrywcy ze wsi Wariani położonej tuż przy granicy z Osetią. Prowadzony jest przez niezwykłą nauczycielkę - Tamriko Davitidze. Piętnastka młodych odkrywców zwiedziła Warszawę, kopernikowe galerie, Teatr Robotyczny i planetarium Niebo Kopernika. Jednak ich największy entuzjazm wzbudziło szkolenie, jakie przeszli wspólnie ze swoimi warszawskimi rówieśnikami, a także praca w charakterze animatorów w przestrzeni wystaw (w dniu otwarcia Forum KMO). Mimo, iż nasi goście nie mówili po angielsku, granice językowe nie istniały - zarówno podczas szkolenia, które zakończyło się zbiorową wymianą facebookowych adresów, jak i podczas animowania, które (prowadzone niekiedy w całkowitym milczeniu) wywoływało zamierzony rezultat.
 
Dziękujemy wszystkim uczestnikom Forum za wspaniałą atmosferę i zaangażowanie. Jesteśmy pewni, że to wydarzenie zaowocuje tworzeniem lokalnych sieci i wspólnych projektów pomiędzy klubami.
Nam nie pozostaje nic innego, niż rozpoczęcie przygotowań do przyszłorocznego zjazdu…