Festiwal Przemiany 2021

Wykład otwarcia

Wykład otwarcia XI Festiwalu Przemiany wygłosi prof. Naomi Oreskes, amerykańska historyczka nauki z Uniwersytetu Harvarda, która zajmuje się m.in. badaniami dot. negacjonizmu klimatycznego i zaufania do nauki. Ostatnio praca prof. Oreskes stała się inspiracją dostępnej do niedawna w Zachęcie wystawy Joanny Rajkowskiej pt. „Rhizopolis”. W zeszłym roku rozważania prof. Oreskes były podstawą wystawy „Wiek półcienia” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej.

Dekoracja

Profesor Oreskes w swojej pracy naukowej wiele uwagi poświęca zagadnieniom związanym z ochroną środowiska czy globalnym ociepleniem w kontekście konfrontacji nauki, mediów, polityki, gospodarki i społeczeństwa. Publiczności Przemian przybliży bardzo ważny kontekst medialno-lobbystycznych manipulacji wokół kwestii klimatyczno-energetycznych. Przedstawi też skomplikowany proces przechodzenia od konsensusu naukowego do konsensusu politycznego.

W Polsce wydano tylko jedną książkę autorstwa prof. Oreskes pt. „Upadek cywilizacji zachodniej”. Jest to spojrzenie z przyszłości na czasy nam współczesne, kiedy jeszcze można było podjąć działania, aby uchronić się przed całkowitą klęską klimatyczną. Ta nowa perspektywa myślenia o tym, co jest tu i teraz, to chłodna, niejako „pośmiertna” analiza naszej cywilizacji. Widziana z czasów, kiedy spełniły się już najczarniejsze prognozy naukowców, którzy przecież wiedzieli (bo teraz przecież wiedzą), co może nas spotkać. W książce wybrzmiewa też kontekst międzypokoleniowy – perspektywa bycia dobrym przodkiem, który troszczy się o świat natury.

Wspólnie z wykładowczynią chcemy się zastanowić, co i kto powstrzymuje nas przed podjęciem działań, które według ustaleń nauki powinniśmy podjąć. Co zrobić, żeby w przyszłości książka Orestes była jedynie fikcją literacką, która ostrzegała przed tym, co może się wydarzyć, a nie rzeczywistą kroniką drogi do upadku.

Zdjęcie Naomi Oreskesprof. Naomi Oreskes

Profesorka historii nauki oraz profesorka afiliowana nauk o Ziemi oraz planetologii na Uniwersytecie Harvarda oraz ekspertka z dziedziny antropogenicznych zmian klimatu oraz czołowa badaczka historii starań o podważenie konieczności działań dla klimatu. Zdobyła międzynarodowe uznanie jako naukowczyni, historyczka i autorka wielu publikacji naukowych oraz popularnonaukowych dotyczących historii Ziemi i nauk o środowisku.

Jej felietony publikowane są we wiodących światowych mediach, w tym w „The New York Times”, „The Washington Post”, „The Times” (London), oraz „Frankfurter Allgemeine”. Jej esej z 2014 roku, „The Scientific Consensus on Climate Change” („Science” 2004, Vol. 306. no. 5702), był wielokrotnie cytowany, m.in. w publikacji Towarzystwa Królewskiego w Londynie pt. „A Guide to Facts and Fictions about Climate Change”, czy w oscarowym filmie pt. „Niewygodna prawda”.

Prof. Oreskes jest autorką publikacji książkowych, m.in. „Why Trust Science?” (2019) oraz „Science on a Mission: How Military Funding Shaped What We Do and Don’t Know about the Ocean” (2021). Książka napisana wspólnie z Erikiem M. Conwayem, „Merchants of Doubt” (2010), została przetłumaczona na dziewięć języków, sprzedana w ponad 100 tys. egzemplarzy, a także zekranizowana jako film dokumentalny. W 2015 roku napisała wprowadzenie do anglojęzycznego wydania papieskiej „zielonej encykliki „Laudato Si’”. Jej najnowsza książka – napisana z Erikiem Conwayem – „The Big Myth: How American Business Taught Us to Loath Government and Love the Free Market” ukaże się w 2022 roku.

Prof. Oreskes jest członkinią The Geological Society of America, The American Geophysical Union, The American Academy for the Advancement of Sciences, The American Academy of Arts and Sciences oraz The American Philosophical Society. W 2018 roku została stypendystką Guggenheima, a w 2019 roku otrzymała medal British Academy za „zaangażowanie w dokumentowanie roli korporacji w wypaczanie odkryć naukowych dla celów politycznych.

Inne wykłady w ramach Festiwalu