Edukacja w Epidemii

Stan pandemii – sytuacja wywołana przez COVID-19 – zmusił uczniów i nauczycieli do pozostania w domach. W tej nadzwyczajnej sytuacji obowiązkiem nauczania dziecka dzielą się ze szkołą rodzice lub opiekunowie dzieci. Pojawiły się w związku z tym nowe wyzwania: przeniesienia lekcji do trybu online, niekiedy także szybkie przystosowanie się do pracy zdalnej i codziennego wykorzystywania wcześniej nieznanych narzędzi. Czy w związku z tym mamy do czynienia z edukacją online, czy raczej z awaryjnym nauczaniem przez Internet?

Konieczność kontynuacji edukacji w sytuacji zamknięcia szkół wywołuje zmiany w sposobie korzystania z technologii przez uczniów, nauczycieli i instytucje edukacyjne. Zmiany te są osadzone w szerszym, społecznym kontekście i zależne od wyjściowych kompetencji cyfrowych rodziców i nauczycieli. Kluczową kwestią staje się postrzegany przez jednostkę (rodzica, ucznia, nauczyciela) potencjał technologii i sposoby korzystania z niej. Zależności te poddajemy analizie w projekcie Edukacja w sytuacji zamknięcia szkół.

Pandemia wymusza też gwałtowne zmiany w funkcjonowaniu muzeów i centrów nauki. Instytucje te, dotąd opierając swoje programy na aktywnościach w budynku: pracy z eksponatami, warsztatach i bezpośrednich spotkaniach, przenoszą działalność do sieci. Wraz ze zmianą formatów i narzędzi pracy muzeów, redefinicji ulega kategoria zaangażowania i doświadczenia uczestników oraz role edukatorów.

Jako centrum nauki, odkrywamy na nowo nasze eksponaty, przestrzeń i naszą rolę. Eksponaty otrzymują nowe funkcje w nowych formach interakcji: podczas wirtualnych wizyt, warsztatów online i zdalnych seminariów. Przejście na funkcjonowanie centrum online to proces dostosowywania technologii do obecnej sytuacji pandemii. Zmiana polega także na zapewnieniu muzealnego podejścia do nauki: zadawania pytań, eksperymentowania, doświadczania, dialogu i współpracy.

Procesy te badamy w międzynarodowej inicjatywie badawczej HandsOnLine, w której CNK jest liderem. Należą do niej Muzeum Nauki Bloomfield (Jerozolima), Centrum Nauki Kopernik (Warszawa), Exploratorium (San Francisco), NEMO (Amsterdam), oraz Science Museum (Londyn). Chcemy wykorzystać różnorodne narzędzia badawcze, aby dowiedzieć się więcej o działaniach, które aktywizują uczestników poprzez kontakt online.

Efektem prowadzonych obecnie projektów badawczych w Centrum Nauki Kopernik będą raporty badawcze oraz rekomendacje, opracowanie w drugiej połowie 2020 roku.

• Zaangażowanie w aktywności online: studia przypadku.
• Raport ilościowy przedstawiający dane dotyczące praktyk, obaw, nadziei związanych z edukacją online.

Edukacja w sytuacji zamknięcia szkół

Prowadzone przez zespół badawczy CNK prace mają za zadanie zwiększyć wiedzę o tym:

1.    W jaki sposób technologie towarzyszą uczniom, rodzicom i nauczycielom podczas kryzysu zamkniętych szkół?

• Jakie narzędzia są stosowane w utrzymaniu kontaktu szkoła – klasa – uczeń? Czy pojawiły się jakieś nowe formy kontaktu?
• Jak wygląda środowisko uczenia się z technologiami – kto je tworzy – jakie podmioty, relacje? Czy pojawiły się nowe podmioty i instytucje, z które wzbogacały dotychczasowy sposób pracy z technologiami?
• Jakie motywacje towarzyszą korzystaniu z technologii? Do czego służą – i czy te motywacje zmieniają się (zajęcie czasu, wykonanie obowiązku, rozwój zainteresowań itp.)
• W jaki sposób korzystano z technologii – na czym polegała aktywność rodziców, uczniów, nauczycieli? Czy zaczęto korzystać z nowych form uczenia się z ich użyciem?

2.    Jak zmienia się użycie technologii w uczeniu się wraz upływem czasu w izolacji?

• Czy nastąpiła zmiana w sposobie i intensywności korzystaniu z technologii wraz z upływem czasu?
• Czy powstały praktyki, które będą kontynuowane w przyszłości?

3.    Jaką rolę w wykorzystaniu technologii pełnią elementy kapitału naukowego rodziców i opiekunów dzieci:

• Jakie przekonania wobec nauki ogółem żywią rodzice oraz młodzież?
• Jakie były wyjściowe nierówności, biorąc pod uwagę szczególnie poziom wykształcenia rodziców oraz status społeczno-ekonomiczny rodziny?

HandsOnLine: muzea i centra nauki w sytuacji pandemii

Kontakt: dr Ilona Iłowiecka-Tańska (ilona.tanska@kopernik.org.pl), Katarzyna Potęga vel Żabik (katarzyna.potega@kopernik.org.pl)

Celem projektu jest opis metod i podejść opracowanych przez edukatorów muzealnych, Analiza działań zaprojektowanych przez uczestniczące muzea zwiększy wiedzę o celach, metodach i sposobach ewaluacji zaangażowania i aktywności uczestników wydarzeń online.

Przedmiotem naszego szczególnego zainteresowania jest pytanie o to, jak zmieniają się relacje, treść, formy interakcji w przejściu z tradycyjnych form na online? Chcemy także dowiedzieć się w jaki sposób zespoły w muzeach i centrach nauki współpracują ze sobą (np. marketing, komunikacja i edukacja), aby zachęcić odbiorców do zaangażowania się w programy online.

W ramach projektu wykorzystujemy dane jakościowe i ilościowe (metody mieszane), zebrane wśród edukatorów i projektantów aktywności.

Zadanie „Budowa budynku Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego w ramach rozbudowy Centrum Nauki Kopernik” jest współfinansowane ze środków Miasta Stołecznego Warszawy – Umowa w sprawie dotacji celowej ze środków M. St. Warszawy nr C/OM/VII/P3/99/U-263/2018-2021 z dnia 31 października 2018 roku. Kwota dofinansowania: 27 690 101,00 PLN.