Dzień Nauki Polskiej

Teleskopem przez Galaktykę – 30 lat badań OGLE

Ponad miliard gwiazd. Ponad bilion obserwacji fotometrycznych. Pół miliona publikacji w najważniejszych pismach naukowych na świecie. OGLE - największy projekt obserwacyjny w historii polskiej astronomii - trwa już 30 lat. Prowadzą go naukowcy z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego, korzystając z Obserwatorium Las Campanas w Chile. To jedno z najlepszych miejsc obserwacyjnych na świecie!

Astronomowie obserwują regularnie gwiazdy w centrum i dysku Drogi Mlecznej oraz w sąsiednich galaktykach – Obłokach Magellana. Od 1992 roku nieprzerwanie dokonują odkryć na najwyższym światowym poziomie i wytyczają nowe kierunki badań współczesnej astronomii.

Osiągnięcia OGLE wykorzystano m.in. do badania ciemnej materii w Drodze Mlecznej, analizy jej budowy oraz odkrycia ok. 70 planet pozasłonecznych. W ramach projektu skompletowano również największą na świecie kolekcję gwiazd zmiennych (około miliona). Jedno z odkrytych w ramach badań projektu OGLE ciał pozaneptunowych ma średnicę 470 km i jest największym zidentyfikowanym przez Polaków obiektem w Układzie Słonecznym. Otrzymało ono nazwę Dziewanna.

Gościem specjalnej edycji „Prosto z nieba” z okazji Dnia Nauki Polskiej będzie prof. Andrzej Udalski, kierujący projektem OGLE. Bądźcie z nami online.

Profesor Andrzej Udalski – Astronom, lider projektu OGLE. Członek Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności oraz członek zagraniczny amerykańskiej US National Academy of Sciences. Laureat wielu prestiżowych nagród naukowych krajowych i zagranicznych. Dwukrotnie wyróżniony nagrodą Premiera RP za wybitne wyniki naukowe. Laureat Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej – najważniejszej nagrody naukowej w Polsce („polski Nobel”), a także prestiżowych nagród – Dan David Prize, Tycho Brahe Prize oraz Karl Schwarzschild Medal. W 2020 roku wyróżniony unikalną nagrodą rządu Republiki Chile: 500 Years Strait of Magellan Award. W 2009 uzyskał najbardziej prestiżowy grant naukowy w Europie – Europejskiej Rady ds. Nauki.


Wykład z okazji Dnia Nauki Polskiej odbywa się w ramach projektu „SPINaj naukę” dofinansowanego z programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki” Ministra Edukacji i Nauki. Patronami projektu są: Nauka w Polsce, Rzecznicy Nauki, Profesorskie Gadanie.