Projekty badawczo-rozwojowe

DigiPatch bada zależności między potrzebami psychologicznymi ludzi a korzystaniem przez nich z mediów cyfrowych w sferze społecznej oraz procesami kształtowania i ochrony tożsamości.

Główne cele projektu to:

• zbadanie, w jaki sposób media cyfrowe tworzą warunki dla zmian kulturowych i społecznych – przechodzenia od tradycyjnego społeczeństwa sieciowego do sztywnego modelu „patchworkowego”;
• ustalenie przyczyn tego zjawiska, z naciskiem na czynniki kulturowe oraz społeczno-poznawcze procesy jednostek;
• przedstawienie potencjalnych społecznych konsekwencji tych procesów.

DigiPatch jest częścią CHANSE (Współpraca nauk humanistycznych i społecznych w Europie), wspólnej inicjatywy 27 organizacji finansujących badania z 24 krajów. Główny cel CHANSE to uruchomienie międzynarodowego konkursu na projekty współpracy dotyczące tematyki transformacji, a zwłaszcza społecznych i kulturowych dynamik w erze cyfrowej.

Centrum Nauki Kopernik jest członkiem zespołu projektowego 𝗗𝗶𝗴𝗶𝗣𝗮𝘁𝗰𝗵, w którym odpowiada za realizację komponentu Knowledge Exchange (Wymiana wiedzy). W ramach działań Centrum Nauki Kopernik odpowiada za:

• We współpracy z Niemieckim Instytutem Badań nad Radykalizacją i Deradykalizacją (𝗚𝗜𝗥𝗗𝗦) w 𝗣𝗿𝗮𝗰𝗼𝘄𝗻𝗶 𝗣𝗿𝘇𝗲𝘄𝗿𝗼𝘁𝘂 𝗞𝗼𝗽𝗲𝗿𝗻𝗶𝗸𝗮𝗻́𝘀𝗸𝗶𝗲𝗴𝗼 organizację międzynarodowych warsztatów prototypowania scenariusza rozwiązań odnoszących się do mechanizmów związanych z funkcjonowaniem i izolacją wąskich grup społecznych w internecie. W wyniku warsztatów powstanie scenariusz interwencji mającej zapewniać zwiększenie otwartości członków radykalizujących się grup na kontakty, relacje i współpracę z innymi. Uczestnikami warsztatów będą przedstawiciele interesariuszy społecznych projektu: edukatorzy, artyści, badacze i działacze społeczni z Polski, Niemiec, Szwecji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii.
• Opracujemy mapę wiedzy projektu razem z naukowcami i przedstawicielami edukacji nieformalnej z Polski, Niemiec, Szwecji i Hiszpanii.
• W LivingLabie zaprojektujemy stację badawczą, która na Wystawach Centrum Nauki Kopernik będzie zbierała dane odnoszące się do jednego z obszarów badań projektu.
• Wyniki projektu będziemy popularyzować w ramach konferencji naukowych w Polsce i za granicą.

Koordynator projektu ze strony Centrum Nauki Kopernik: Szymon Filipowicz.

• Więcej o projekcie znajdziecie na stronie: digipatch.eu
• Więcej o projektach CHANSE: chanse.org/funded-projects

Upowszechnianie wyników projektu w środowisku naukowym:

Budowanie mostu między badaniami humanistycznymi a społeczeństwem

(Wystąpienie podczas konferencji ECSITE 1-4.06.2024 w Ljublianie)

Autor: 

Szymon Filipowicz

Abstrakt

Podczas wystąpienia poruszona została koncepcja mapy trasnferu wiedzy, którą Centrum Nauki Kopernik przygotowuje w ramach projektu DigiPatch, która uwzględnia wieloaspektowe potrzeby interesariuszy z pięciu krajów UE (Wielka Brytania, Hiszpania, Szwecja, Niemcy i Polska), oferując badaczom kompas do poruszania się po złożonym ekosystemie oczekiwań publicznych.

Badania na wystawach w muzeach i centrach nauki

(Wystąpienie podczas konferencji ECSITE (01-04.06.2024) w Ljublianie)

Autorzy:

• Katarzyna Potęga vel Żabik (Copernicus Science Centre)
• Szymon Filipowicz (Copernicus Science Centre)
• Prof. Małgorzata Kossowska (Center for Social Cognitive Studies, Jagiellonian University)
• Dr. Maartje Raimajkers  (Nemo Science Museum)
• Dr. Rooske Franse (Nemo Science Museum)

Abstrakt

Współczesne muzeum nauki znajduje się na styku zaangażowania publicznego, edukacji i badań akademickich. Celem tej sesji było głębsze zbadanie wykonalności wykorzystania tych unikalnych przestrzeni jako platform do przeprowadzania badań społecznych i psychologicznych. Sesja została zaprojektowana, aby promować trójstronny dialog między centrami nauki, odwiedzającymi a badaczami akademickimi, i dąży do stworzenia środowiska, w którym badania naukowe i ciekawość publiczności spotykają się. Z jednej strony muzeum oferuje żyzną przestrzeń do angażowania zróżnicowanej demografii, jednocześnie przekazując aktualne metody naukowe i wyniki szerokiemu odbiorowi. Ta podwójna rola nie tylko pomaga zawęzić gapę między dyskursem naukowym a społecznym zrozumieniem, ale także wzbogaca współczesny krajobraz akademicki. Z drugiej strony, złożoność muzealnego środowiska stawia przed badaczami specyficzne wyzwania związane z kontrolą eksperymentalną, wymagając od nich przemyślanej nawigacji.

Przeciwdziałanie radykalizmom: badania DigiPatch i ich wykorzystanie w edukacji. Prowadzący: prof. dr hab. Anna Siewierska, dr Marta Sałkowska, Szymon Filipowicz

(Warsztat interwencyjny podczas konferencji Pokazać-Przekazać (22-23.08.2024) w Centrum Nauki Kopernik )

Warsztaty poświęcone były (mikro)grupom oraz procesom radykalizacji. Z uczestnikami warsztatów zastanawialiśmy się, jak w praktyce edukacyjnej korzystać z wiedzy naukowej dotyczącej tej problematyki.

Warsztaty składały się z dwóch części. W pierwszej prof. dr hab. Anna Siewierska opowiedziała o wynikach badań realizowanych w ramach projektu „DigiPatch”. W drugiej wspólnie poszukiwaliśmy odpowiedzi na poniższe (i inne) pytania:

• W jakich sytuacjach edukacyjnych warto korzystać z danych naukowych?
• Jak można wykorzystać przedstawione dane w edukacji?
• Kiedy wyniki badań naukowych wspierają proces uczenia się?
• Jakie korzyści daje korzystanie z badań naukowych w sytuacjach edukacyjnych?
• Co może pomóc w korzystaniu z wiedzy i danych naukowych w praktyce edukacyjnej?

Na podstawie wypracowanych materiałów i zgromadzonych informacji zaprojektowaliśmy scenariusz warsztatów edukacyjnych.

Badania w centrum nauki, czyli trójstronny dialog pomiędzy centrum nauki, badaczami a społeczeństwem

(Wystąpienia podczas konferencji Integracja-Interakcja (12-14.11.2024) w Hydropolis)

Autorzy:

Szymon Filipowicz: Dział Badań w Laboratorium Rewolucji Kopernikańskiej (Centrum Nauki Kopernik)

Prof. dr hab. Aneta Krzewińska: Kierownik Katedry Metod i Technik Badań Społecznych, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny (Uniwersytet Łódzki)

Michał Kędzierski: Kierownik Działu Doświadczeń Klienta w Centrum Nauki i Techniki EC1 w Łodzi

Abstrakt:

Współczesne centra nauki znajdują się na styku zaangażowania publicznego, edukacji i badań akademickich. Ta sesja ma na celu głębsze zbadanie możliwości wykorzystania tych unikalnych miejsc jako platform do prowadzenia badań społecznych i psychologicznych oraz przedstawi, w jaki sposób współpraca ze środowiskiem naukowym wspiera rozwój oferty programowej. Pomysł ma na celu promowanie trójstronnego dialogu między centrami nauki, społeczeństwem a badaczami i badaczkami akademickimi.

Podczas sesji na przykładzie projektu DigiPatch omawiane zostały różnorodne formy, w jaki sposób centrum nauki może wspierać popularyzację badań humanistycznych i społecznych. Między innymi poprzez tworzenie mapy wiedzy czy procedur badawczych w LivingLab.

Jak popularyzować nauki humanistyczne?

(Wystąpienia podczas konferencji Integracja-Interakcja (12-14.11.2024) w Hydropolis)

Autorzy:

• Izabela Rosińska: Cultural animator at the The Centre of Modern Times "Młyn Wiedzy."
• Michał Młotek: Historian popularizer, local government official, councilor, and community activist.
• Szymon Filipowicz: Research Department at the Copernican Revolution Lab (Copernicus Science Centre)
• Michał Ślubowski: Science specialist at Hevelianum.
• Karolina Perrin: Deputy Director for Programs at the Małopolska Science Centre Cogiteon.

Abstrakt:

W przeciwieństwie do nauk ścisłych, rola szeroko rozumianej humanistyki jest niedoszacowana, jej dokonaniom nie nadaje się dużego znaczenia, czasami nie utożsamia jej się z nauką w ogóle. Jednocześnie humanistyka oparta jest przede wszystkim na słowie, co stanowi niezwykłe wyzwanie dla popularyzatorów, aby jej treści przedstawiać w sposób inny niż tekstowy i atrakcyjny. W trakcie dyskusji paneliści i panelistki opowiedzą o swoich doświadczeniach z popularyzacją nauk humanistycznych i społecznych. W dyskusji poruszymy także temat zwiększenia partycypacji młodzieży w takich „humanistycznych” działaniach.

Podczas sesji na przykładzie projektu DigiPatch został opisany przykład warsztatów, które miały na celu wypracowanie scenariusza warsztatu edukacyjnego w tematyce przeciwdziałania tworzeniu się (mikro)grup oraz procesom radykalizacji.  

Głównym celem konsorcjum Road-STEAMer w ramach sieci Ecsite – European network of science centres and museums (Europejska Sieć Centrów i Muzeów Nauki) jest praca nad rekomendacjami dotyczącymi skutecznych sposobów wprowadzania rozwiązań STEAM-owych w edukacji w krajach Unii Europejskiej. W ramach programu „Horyzont Europa” konsorcjum Road-STEAMer stawia sobie za cel próbę opracowania „mapy drogowej” dla wdrożeń rozwiązań opartych na podejściu STEAM w edukacji we wszystkich krajach Unii Europejskiej.

Zadaniem Centrum Nauki Kopernik jest zorganizowanie dwóch sesji dialogowych, podczas których eksperci z różnych dziedzin związanych z edukacją będą mogli wymienić się doświadczeniami. Będziemy zbierać i opracowywać informacje dotyczące polityki edukacyjnej opartej na metodzie STEAM oraz analizować dostępne na polskim rynku oddolne STEAM-owe rozwiązania.

Więcej o projekcie

Koordynator projektu ze strony Centrum Nauki Kopernik: Szymon Filipowicz

Więcej informacji

Podczas całorocznego projektu badawczo-rozwojowego, który przeprowadziliśmy we współpracy z firmą Moje Bambino badaliśmy: jakie możliwości dają przestrzenie edukacyjne w polskich szkołach? czy nauczyciele i uczniowie je dostrzegają? czy potrafią z nich efektywnie korzystać?

Więcej o projekcie: www.kopernik.org.pl/przestrzenie-edukacji

Genetyczne Grzybobranie – popularyzujemy naukę w zakresie różnorodności biologicznej

Projekt badawczo-rozwojowy „Genetyczne Grzybobranie” realizowany przy współpracy z Uniwersytetem Warszawskim został zakończony Jego celem było udoskonalenie procedury badawczej sekwencjonowania DNA grzybów. Dzięki temu stworzony scenariusz aktywności może być realizowany na większą skalę – nie tylko przez naukowców, ale także przez edukatorów i uczniów. Scenariusz ten zostanie wdrożony w Laboratorium Edukacji o Planecie w Centrum Nauki Kopernik, angażując jeszcze więcej uczestników w badania nad różnorodnością grzybów w Polsce.

W projekcie z powodzeniem wyizolowaliśmy DNA z 250 próbek grzybów, w tym 100 w laboratoriach CNK, reprezentujących 50 różnych gatunków. Finalnie projekt zakłada uzyskanie danych dla 500 gatunków, co może stanowić argumentację dla ochrony ich populacji. Dane uzyskane w trakcie aktywności z udziałem zwiedzających Centrum Nauki Kopernik są sukcesywnie przekazywane do międzynarodowej bazy danych https://fun-dive.eu/